Chương trình giáo dục phổ thông mới, đặc biệt là ở cấp Trung học Phổ thông, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng của nền giáo dục Việt Nam. Bắt đầu từ năm học 2022-2023, học sinh lớp 10 trên cả nước đã chính thức học theo chương trình và sách giáo khoa mới. Sự thay đổi này không chỉ làm mới nội dung kiến thức mà còn định hướng lại phương pháp tiếp cận, nhấn mạnh vào việc phát triển năng lực và phẩm chất người học. Một trong những điểm được quan tâm hàng đầu là các Bộ Sách Giáo Khoa Lớp 10 Chương Trình Mới đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt. Việc hiểu rõ về các bộ sách này là vô cùng cần thiết cho cả phụ huynh, học sinh và giáo viên trong việc lựa chọn và triển khai giảng dạy, học tập hiệu quả, đáp ứng mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về 3 bộ sách giáo khoa lớp 10 đang được sử dụng, giá cả và những điểm nổi bật của chương trình mới.
Giới thiệu chung về Bộ Sách Giáo Khoa Lớp 10 Chương Trình Mới
Nội dung
- 1 Giới thiệu chung về Bộ Sách Giáo Khoa Lớp 10 Chương Trình Mới
- 2 Chi tiết 3 bộ sách giáo khoa lớp 10 được phê duyệt
- 3 So sánh các bộ sách giáo khoa lớp 10 mới
- 4 Giá bộ sách giáo khoa lớp 10 chương trình mới và chính sách hỗ trợ
- 5 Những điểm nổi bật của chương trình và sách giáo khoa lớp 10 mới
- 6 Kết luận
Theo các quyết định chính thức của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cụ thể là Quyết định 442/QĐ-BGDĐT năm 2022 (được sửa đổi, bổ sung bởi Quyết định 1272/QĐ-BGDĐT năm 2022) và Quyết định 692/QĐ-BGDĐT năm 2022, danh mục sách giáo khoa lớp 10 được phép sử dụng trong các cơ sở giáo dục phổ thông đã được công bố. Theo đó, có 03 bộ sách giáo khoa lớp 10 chính thức được áp dụng từ năm học 2022-2023, mở ra nhiều lựa chọn đa dạng cho các địa phương và nhà trường. Sự xuất hiện của nhiều bộ sách là minh chứng cho chủ trương xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa, khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong cách trình bày kiến thức, phù hợp với mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Chi tiết 3 bộ sách giáo khoa lớp 10 được phê duyệt
Mỗi bộ sách giáo khoa lớp 10 chương trình mới đều có những đặc điểm riêng về cách tiếp cận nội dung, cấu trúc bài học và hình thức trình bày, nhằm đáp ứng tốt nhất yêu cầu đổi mới giáo dục.
Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống
Bộ sách này là sản phẩm của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, một đơn vị có bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực xuất bản sách giáo dục. Bộ sách “Kết nối tri thức với cuộc sống” bao gồm 15 cuốn, phủ đầy đủ các môn học theo chương trình mới: Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ, Âm nhạc, Mĩ thuật, Giáo dục thể chất, và Giáo dục Quốc phòng – An ninh.
Điểm nhấn của bộ sách là việc xây dựng nội dung theo mô hình hiện đại, hướng tới tính ứng dụng thực tiễn cao. Kiến thức khoa học được cập nhật, lồng ghép khéo léo với các tình huống, vấn đề trong đời sống, giúp học sinh không chỉ nắm vững lý thuyết mà còn biết cách vận dụng để giải quyết các vấn đề cá nhân và xã hội, từ đó phát triển năng lực một cách toàn diện.
Bộ sách giáo khoa lớp 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bìa đẹp mắt
Hình thức sách được đầu tư kỹ lưỡng với hình ảnh minh họa sinh động, màu sắc bắt mắt, cách trình bày rõ ràng, logic, tạo hứng thú học tập cho học sinh. Phương pháp tiếp cận kiến thức cũng được cải tiến, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên đổi mới phương pháp giảng dạy, làm cho giờ học trở nên thú vị và hiệu quả hơn. Đặc biệt, bộ sách tích hợp nhiều hoạt động gắn liền với thực tế địa phương, góp phần bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước và lòng biết ơn một cách tự nhiên. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng cách bố trí hình ảnh đôi khi chưa thực sự tối ưu, có thể gây khó khăn cho học sinh khi theo dõi nội dung hoặc làm bài tập. Một vài nội dung thực hành được cho là khá phức tạp, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn.
Bộ sách Cánh diều
Bộ sách “Cánh diều” là kết quả của sự hợp tác giữa nhiều đơn vị uy tín: Công ty Đầu tư Xuất bản – Thiết bị giáo dục Việt Nam (VEPIC), Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Đại học Huế và Nhà xuất bản Đại học Sư phạm (thuộc Trường Đại học Sư phạm Hà Nội). Bộ sách được biên soạn bởi đội ngũ tác giả giàu kinh nghiệm, bám sát tinh thần của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Bộ sách này cũng bao gồm 15 cuốn, tương ứng với các môn học: Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Tin học, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục thể chất, Giáo dục quốc phòng và an ninh, Giáo dục kinh tế và Pháp luật, Âm nhạc, Công nghệ, và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.
Bộ sách giáo khoa lớp 10 Cánh diều theo chương trình giáo dục phổ thông 2018
“Cánh diều” gây ấn tượng mạnh bởi hệ thống hình ảnh phong phú, đa dạng và đặc sắc. Nội dung được trình bày một cách khoa học, tinh gọn, giảm bớt phần chữ viết hàn lâm, tăng cường các yếu tố trực quan, giúp học sinh dễ tiếp thu và cảm thấy hứng thú hơn. Phần bài tập được thiết kế hợp lý, đan xen với lý thuyết, tạo điều kiện cho học sinh củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng vận dụng vào thực tế ngay sau mỗi bài học. Một điểm nổi bật khác là việc tích hợp công nghệ số hóa. Mỗi cuốn sách đều có tem chống giả, khi cào lớp phủ bạc, người dùng có thể truy cập vào kho học liệu điện tử miễn phí với nhiều tài nguyên phong phú như sách điện tử, bài giảng, bài tập thực hành, hỗ trợ hiệu quả cho việc dạy và học trực tuyến. Bộ sách “Cánh diều” thể hiện rõ nét chủ trương đổi mới, tập trung vào thực hành, vận dụng thay vì chỉ truyền thụ lý thuyết suông.
Bộ sách Chân trời sáng tạo
Bộ sách “Chân trời sáng tạo” do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phát hành, tập trung chủ yếu vào các tỉnh thành phía Nam nhưng cũng được sử dụng ở nhiều địa phương khác. Bộ sách này gồm 13 cuốn cho các môn học: Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Âm nhạc, Mĩ thuật, Giáo dục thể chất, và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.
Sách giáo khoa lớp 10 Chân trời sáng tạo với thiết kế nổi bật
Đúng như tên gọi, bộ sách “Chân trời sáng tạo” đặt mục tiêu truyền cảm hứng, khuyến khích học sinh tích cực tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh và năng lực của chính bản thân mình. Nội dung sách được thiết kế theo hướng mở, tạo không gian cho sự sáng tạo của cả giáo viên và học sinh. Bộ sách cũng đi kèm với cổng thông tin điện tử, cung cấp nhiều tài liệu học tập bổ trợ hữu ích như bài giảng điện tử, video minh họa, ngân hàng đề kiểm tra,… Bố cục sách được trình bày khoa học, cân đối hài hòa giữa kênh chữ và kênh hình, sử dụng màu sắc phối hợp tinh tế, tạo sự hấp dẫn thị giác. Qua mỗi chủ đề, bài học, học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn được định hướng phát triển các giá trị cốt lõi như lòng yêu nước, tinh thần nhân ái, trách nhiệm với cộng đồng, đồng thời nhận diện và phát huy năng lực cá nhân.
So sánh các bộ sách giáo khoa lớp 10 mới
Mặc dù cả ba bộ sách đều được biên soạn theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, mỗi bộ lại có những điểm nhấn và phong cách riêng:
- Kết nối tri thức với cuộc sống: Nhấn mạnh tính ứng dụng thực tế, liên hệ kiến thức với đời sống hàng ngày, cấu trúc bài học chặt chẽ, logic.
- Cánh diều: Nổi bật với hình ảnh đẹp, đa dạng, tinh giản kênh chữ, tích hợp mạnh mẽ công nghệ số và học liệu điện tử, tập trung vào vận dụng, thực hành.
- Chân trời sáng tạo: Khơi gợi cảm hứng, khuyến khích tìm tòi, khám phá, thiết kế mở, hài hòa giữa nội dung và hình thức, chú trọng phát triển năng lực và phẩm chất cá nhân.
Sự đa dạng này cho phép các địa phương, nhà trường và giáo viên lựa chọn bộ sách phù hợp nhất với điều kiện thực tế và định hướng giáo dục của mình.
Giá bộ sách giáo khoa lớp 10 chương trình mới và chính sách hỗ trợ
Một vấn đề được nhiều phụ huynh quan tâm là giá của các bộ sách giáo khoa lớp 10 chương trình mới. Theo thông tin từ các nhà xuất bản, giá một bộ sách lớp 10 đầy đủ dao động từ khoảng 246.000 đồng đến 301.000 đồng. Mức giá này phụ thuộc vào tổ hợp môn học tự chọn mà học sinh đăng ký và chương trình cụ thể của từng trường, từng địa phương. Giá này bao gồm sách của các môn học bắt buộc (Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ 1, Lịch sử, Giáo dục thể chất, Giáo dục Quốc phòng và An ninh, Hoạt động trải nghiệm – hướng nghiệp, Nội dung giáo dục của địa phương) và các môn học, chuyên đề học tập lựa chọn.
So với sách giáo khoa của chương trình cũ, giá sách lớp 10 mới có sự gia tăng đáng kể, gần như gấp đôi. Lý giải cho điều này, các nhà xuất bản cho biết chi phí đầu tư cho việc biên soạn, thẩm định, in ấn theo yêu cầu mới (khổ sách lớn hơn, giấy tốt hơn, in nhiều màu hơn) cao hơn đáng kể. Tuy nhiên, các đơn vị xuất bản, đặc biệt là Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, đã nỗ lực kiểm soát chi phí để đưa ra mức giá hợp lý nhất có thể.
Bên cạnh đó, các nhà xuất bản cũng triển khai nhiều chương trình hỗ trợ thiết thực. Hàng năm, một lượng lớn sách giáo khoa được tặng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc diện gia đình chính sách, con em thương binh, liệt sĩ. Đồng thời, việc xây dựng và phát triển tủ sách dùng chung tại thư viện các trường học cũng được chú trọng, nhằm đảm bảo mọi học sinh đều có cơ hội tiếp cận đầy đủ sách giáo khoa, không để em nào bị bỏ lại phía sau vì thiếu sách.
Những điểm nổi bật của chương trình và sách giáo khoa lớp 10 mới
Sự ra đời của bộ sách giáo khoa lớp 10 chương trình mới không chỉ là thay đổi về mặt hình thức mà còn phản ánh những đổi mới sâu sắc trong triết lý và phương pháp giáo dục.
Tiếp cận thực tế và phát triển năng lực
Điểm khác biệt cốt lõi của chương trình mới là sự chuyển dịch từ trang bị kiến thức sang phát triển năng lực và phẩm chất học sinh. Các bộ sách giáo khoa mới thể hiện rõ tinh thần này thông qua việc:
- Tăng cường hoạt động thực hành, trải nghiệm: Các bài học được thiết kế với nhiều hoạt động đa dạng, yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức vào giải quyết các tình huống thực tế, thực hiện các dự án học tập.
- “Mang cuộc sống vào bài học – Đưa bài học vào cuộc sống”: Nội dung kiến thức luôn gắn liền với thực tiễn, đi từ phân tích các vấn đề, hiện tượng trong đời sống để rút ra bài học và ngược lại, khuyến khích áp dụng kiến thức đã học vào cuộc sống.
- Chú trọng hình ảnh, giảm lý thuyết hàn lâm: Sách được trình bày sinh động, hấp dẫn với nhiều hình ảnh minh họa, sơ đồ, bảng biểu, giúp học sinh dễ hình dung và hứng thú hơn.
Đổi mới phương pháp dạy và học
Chương trình và sách giáo khoa mới đòi hỏi sự thay đổi tương ứng trong phương pháp dạy và học. Giáo viên đóng vai trò là người tổ chức, hướng dẫn, gợi mở, còn học sinh chủ động tìm tòi, chiếm lĩnh kiến thức và phát triển kỹ năng.
Học sinh thảo luận nhóm sử dụng sách giáo khoa lớp 10 chương trình mới
Sách giáo khoa mới tạo điều kiện cho việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực như học theo dự án, thảo luận nhóm, giải quyết vấn đề,… Học sinh được khuyến khích đặt câu hỏi, đưa ra ý kiến cá nhân, phản biện và hợp tác với bạn bè thay vì chỉ tiếp thu kiến thức một chiều. Cách tiếp cận này giúp các em hiểu sâu, nhớ lâu và hình thành các kỹ năng mềm cần thiết cho tương lai.
Tích hợp công nghệ và tài nguyên học liệu số
Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, các bộ sách giáo khoa mới cũng chú trọng tích hợp công nghệ và cung cấp tài nguyên học liệu số phong phú. Như đã đề cập ở bộ sách Cánh diều, việc truy cập vào kho tài liệu trực tuyến với bài giảng điện tử, video, bài tập tương tác… giúp hỗ trợ đắc lực cho việc tự học của học sinh và đổi mới phương pháp giảng dạy của giáo viên. Điều này mở ra không gian học tập linh hoạt, mọi lúc, mọi nơi.
Phản ánh giáo dục đa chiều
Sách giáo khoa lớp 10 mới được biên soạn theo định hướng phát triển toàn diện, không chỉ cung cấp kiến thức mà còn chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống, định hướng nghề nghiệp. Nội dung sách phản ánh sự đa dạng của xã hội, tôn trọng sự khác biệt và khuyến khích học sinh khám phá nhiều khía cạnh của một vấn đề. Phương pháp đánh giá cũng đa dạng hơn, không chỉ dựa vào điểm số các bài kiểm tra mà còn thông qua quá trình học tập, các sản phẩm dự án, hoạt động nhóm,… đảm bảo đánh giá đúng năng lực thực chất của học sinh.
Kết luận
Việc triển khai bộ sách giáo khoa lớp 10 chương trình mới là một bước tiến quan trọng trong hành trình đổi mới giáo dục của Việt Nam. Với ba bộ sách “Kết nối tri thức với cuộc sống”, “Cánh diều” và “Chân trời sáng tạo”, phụ huynh và học sinh có thêm nhiều lựa chọn phù hợp với định hướng và năng lực cá nhân. Mặc dù giá sách có tăng so với trước, nhưng những giá trị mà chương trình và sách giáo khoa mới mang lại – tập trung vào phát triển năng lực, gắn liền với thực tiễn, đổi mới phương pháp dạy học và tích hợp công nghệ – là sự đầu tư cần thiết cho tương lai. Hiểu rõ về các bộ sách và tinh thần đổi mới của chương trình sẽ giúp học sinh tự tin bước vào năm học mới, chủ động trong học tập và gặt hái được những thành công, chuẩn bị hành trang vững chắc cho các bậc học cao hơn và cho cuộc sống.