Bún hải sản là một món ăn quen thuộc và được yêu thích trong ẩm thực Việt Nam bởi hương vị đậm đà, chua cay hài hòa cùng nguồn dinh dưỡng dồi dào từ các loại hải sản tươi ngon. Dù bạn sống ở thành phố hay vùng biển, tô bún hải sản nóng hổi luôn có sức hấp dẫn khó cưỡng. Nhiều người e ngại việc tự làm món này tại nhà vì nghĩ rằng phức tạp, nhưng thực tế lại đơn giản hơn bạn tưởng. Với “Bún Hải Sản Cách Làm” chi tiết và những mẹo nhỏ từ chuyên gia ẩm thực của Viettopreview, bạn hoàn toàn có thể chiêu đãi cả nhà một bữa ăn ngon miệng, chuẩn vị ngay tại căn bếp của mình. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn từng bước chuẩn bị nguyên liệu, sơ chế hải sản đúng cách để khử mùi tanh, và bí quyết nấu nước dùng bún hải sản đậm đà, hấp dẫn.
Bún Hải Sản: Từ Món Ăn Vùng Biển Đến Đặc Sản Quốc Dân
Nội dung
Bún hải sản vốn là món ăn phổ biến ở các vùng ven biển Việt Nam, nơi nguồn hải sản luôn dồi dào và tươi sống. Người dân nơi đây đã khéo léo kết hợp bún gạo với các loại hải sản như tôm, mực, cá, ghẹ, bề bề,… cùng nước dùng thanh ngọt từ xương và hải sản, tạo nên một món ăn vừa ngon miệng, vừa tiện lợi. Theo thời gian, bún hải sản dần lan tỏa ra khắp các tỉnh thành, trở thành món ăn được ưa chuộng từ vỉa hè bình dân đến nhà hàng sang trọng. Sự hình thành và phát triển của món ăn này gắn liền với văn hóa ẩm thực đề cao sự tươi ngon tự nhiên và hương vị hài hòa. Nước dùng chua cay đặc trưng, thường được nêm nếm thêm me, cà chua, sả, ớt, không chỉ kích thích vị giác mà còn giúp làm nổi bật vị ngọt tự nhiên của hải sản, đồng thời át đi mùi tanh đặc trưng.
Món bún hải sản ngày nay không chỉ đơn thuần là bún và hải sản luộc. Các đầu bếp và người nội trợ đã sáng tạo thêm nhiều phiên bản khác nhau, sử dụng đa dạng các loại nấm, rau củ, thậm chí là chả cá, mọc để tăng thêm độ phong phú cho tô bún. Nước dùng cũng có thể được biến tấu với vị ngọt từ xương ninh, vị béo từ riêu cua, hoặc vị chua thanh hơn từ dứa (thơm). Tuy nhiên, dù biến tấu thế nào, linh hồn của món bún hải sản vẫn nằm ở sự tươi ngon của nguyên liệu chính và nước dùng đậm đà, dậy mùi thơm của sả, hành, cà chua. Việc nắm vững “bún hải sản cách làm” cơ bản chính là chìa khóa để bạn tạo ra những tô bún ngon chuẩn vị.
Chuẩn Bị Nguyên Liệu Cho Món Bún Hải Sản
Để nấu bún hải sản cho khoảng 4 người ăn, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu sau. Việc lựa chọn nguyên liệu tươi ngon là bước cực kỳ quan trọng quyết định độ thành công của món ăn.
- Hải sản:
- Tôm tươi: 500gr
- Mực tươi: 500gr
- Cá (Cá diêu hồng hoặc cá basa phi lê): 1 con khoảng 500gr hoặc 500gr phi lê cá
- Gợi ý thêm: Ghẹ, bề bề, ngao, sò điệp (tùy chọn, thêm vào sẽ tăng độ ngọt nước dùng).
- Rau củ và nấm:
- Cà chua: 3-4 trái
- Nấm (nấm đùi gà, nấm hương tươi, nấm kim châm): 300gr
- Hành lá, ngò rí: 1 bó
- Rau cải thìa hoặc cải ngọt: 1 bó (khoảng 300gr)
- Hành tím: 2-3 củ
- Sả cây: 4-5 cây
- Ớt tươi: 3-5 trái (điều chỉnh tùy khẩu vị)
- Chanh tươi: 1 trái
- Dứa (thơm): 1/4 quả (tùy chọn, giúp nước dùng thơm và ngọt thanh hơn)
- Gia vị và phụ liệu:
- Nước me vắt hoặc me đóng gói: 5-7 muỗng canh (hoặc sấu, tai chua tùy mùa)
- Tương ớt: 1-2 muỗng canh
- Nước mắm ngon: 2-3 muỗng canh
- Gia vị thông dụng: Muối, đường, bột ngọt (tùy chọn), hạt nêm
- Dầu ăn
- Giấm ăn
- Bún tươi: 1kg
Cách Chọn Mua Nguyên Liệu Tươi Ngon
- Tôm: Chọn tôm còn sống, vỏ trong suốt, thân hơi cong, đầu tôm dính chặt vào thân, không có mùi tanh. Tránh tôm mềm nhũn, đầu rời rạc, có màu sắc bất thường. Để tìm nguồn tôm tươi ngon, bạn có thể tìm hiểu về các vựa hải sản uy tín. Nếu có dịp ghé thăm các vùng biển, vựa hải sản ở mũi né là một địa chỉ đáng cân nhắc.
- Mực: Mực tươi ngon có màu trắng đục, thịt săn chắc, không bị lõm khi ấn vào. Mắt mực trong veo, không chảy dịch. Râu mực dính chặt vào thân. Tránh mực có mùi hôi, thịt mềm nhũn, màu ngả xanh hoặc đỏ bất thường.
- Cá: Cá diêu hồng hoặc cá basa tươi có mắt trong, mang cá màu đỏ tươi, vảy cá bám chặt vào thân, thịt cá đàn hồi tốt khi ấn vào. Để đảm bảo chất lượng, nên mua cá ở những nơi uy tín.
- Nấm: Chọn nấm tươi, không bị dập nát, không có nhớt, có mùi thơm đặc trưng. Nấm đùi gà chọn củ to vừa phải, chắc tay.
- Cà chua: Chọn cà chua chín cây, vỏ đỏ tươi, căng mọng, có mùi thơm nhẹ và cuống còn xanh.
- Rau cải: Chọn rau cải thìa lá xanh tươi, không úa vàng, cuống trắng xanh, cầm chắc tay.
Để đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình khi thưởng thức bún hải sản, việc lựa chọn nguyên liệu tươi sống và sơ chế đúng cách là cực kỳ quan trọng. Nếu không may gặp phải tình trạng đau bụng sau khi ăn, bạn có thể tham khảo thông tin về ăn hải sản bị đau bụng phải làm sao để biết cách xử lý kịp thời.
Cách Làm Bún Hải Sản Tại Nhà Chi Tiết Từng Bước
Thực hiện theo các bước dưới đây, bạn sẽ có ngay nồi bún hải sản thơm ngon chuẩn vị.
1. Sơ Chế Hải Sản
Sơ chế đúng cách giúp loại bỏ mùi tanh và giữ được vị ngọt tự nhiên của hải sản.
- Mực: Làm sạch nội tạng, bỏ túi mực, xương sống. Rửa sạch. Để khử mùi tanh và làm mực giòn hơn, bạn có thể ngâm mực trong nước pha giấm loãng hoặc gừng đập dập khoảng 5-10 phút, sau đó rửa lại thật sạch dưới vòi nước. Cắt mực thành khoanh hoặc miếng vừa ăn.
- Tôm: Cắt bỏ râu, rửa sạch. Có thể bóc vỏ hoặc để nguyên vỏ tùy sở thích. Rút chỉ đen trên lưng tôm để tôm sạch hơn.
- Cá: Làm sạch ruột, cạo vảy, cắt bỏ vây. Dùng muối hạt chà xát thân cá cả trong lẫn ngoài, hoặc dùng nước cốt chanh pha loãng để rửa, sau đó rửa sạch lại với nước. Cắt cá thành khúc hoặc miếng phi lê vừa ăn. Nếu dùng cá basa phi lê, chỉ cần rửa sạch và cắt miếng.
- Các loại hải sản khác (nếu có): Ngao, sò ngâm nước muối pha loãng có thêm vài lát ớt để nhả hết cát. Ghẹ, bề bề rửa sạch.
Sơ chế hải sản tươi ngon cho món bún hải sản
Làm sạch tôm cho món bún hải sản
2. Sơ Chế Rau Củ và Nấm
- Cà chua: Rửa sạch, bổ múi cau.
- Hành tím: Bóc vỏ, băm nhỏ.
- Sả cây: Bỏ lớp vỏ ngoài, rửa sạch, đập dập phần gốc, phần lá cắt khúc.
- Ớt tươi: Thái lát mỏng (giữ lại một ít để trang trí).
- Hành lá, ngò rí: Nhặt rửa sạch, thái nhỏ.
- Nấm đùi gà: Rửa sạch, thái lát hoặc thái sợi. Nấm hương tươi rửa sạch, có thể khía hoa. Nấm kim châm cắt gốc, tách rời.
- Rau cải thìa: Tách từng lá, rửa sạch.
- Dứa (nếu dùng): Gọt vỏ, bỏ mắt, thái miếng mỏng.
Cà chua bổ múi cau chuẩn bị nấu nước dùng bún hải sản
Hành tím và sả chuẩn bị phi thơm
Cải thìa tươi xanh cho món bún hải sản
3. Trụng Rau Cải Thìa
Để rau cải thìa giữ được màu xanh và độ giòn, bạn nên trụng sơ qua nước sôi trước khi ăn.
- Bắc một nồi nước, đun sôi.
- Cho cải thìa vào trụng nhanh khoảng 1 phút hoặc đến khi rau vừa chín tới.
- Vớt rau ra ngay và ngâm vào thau nước đá lạnh (nếu có) để rau giữ màu xanh đẹp mắt và độ giòn. Vớt ra để ráo.
Trụng rau cải thìa để giữ màu xanh
Vớt rau cải thìa sau khi trụng
4. Nấu Nước Dùng Bún Hải Sản
Đây là bước quan trọng nhất để tạo nên hương vị đặc trưng cho món bún.
- Đặt một nồi lớn lên bếp, cho một ít dầu ăn vào.
- Khi dầu nóng, cho hành tím băm và gốc sả đập dập vào phi thơm vàng. Nếu dùng dứa, cho dứa vào xào sơ.
- Cho cà chua bổ múi cau vào xào cùng, đảo đều cho cà chua hơi mềm và ra màu đẹp.
- Thêm phần sả cắt khúc và ớt thái lát vào xào khoảng 1 phút cho dậy mùi thơm.
- Đổ khoảng 1.5 – 2 lít nước lọc vào nồi (có thể dùng nước hầm xương gà/heo để nước dùng ngọt hơn, tuy nhiên nước lọc vẫn đủ ngon với vị ngọt từ hải sản). Đun sôi.
- Khi nước sôi, cho cá vào nấu trước vì cá lâu chín hơn. Nấu khoảng 5-7 phút tùy độ dày của cá.
- Nêm nếm gia vị: Thêm nước me vắt, tương ớt, nước mắm, đường, muối, bột ngọt/hạt nêm vào nồi. Nêm nếm từ từ cho vừa khẩu vị gia đình. Vị nước dùng chuẩn sẽ có độ chua thanh, cay nhẹ, ngọt đậm đà và thơm mùi sả cà chua.
- Sau khi cá gần chín, cho tôm, mực và các loại hải sản khác (ghẹ, bề bề, ngao…) cùng các loại nấm vào nấu. Hải sản rất nhanh chín, chỉ cần nấu khoảng 3-5 phút là được, tránh nấu quá lâu sẽ bị dai và mất đi độ ngọt.
- Khi tất cả hải sản đã chín, nêm nếm lại lần cuối. Thêm hành lá, ngò rí thái nhỏ vào rồi tắt bếp.
Xào hành, sả, ớt và cà chua để tạo nền nước dùng
Thêm cà chua vào xào cùng
Cho nước vào nấu nước dùng bún hải sản
Nêm nếm gia vị cho nước dùng
Thêm tôm, mực, nấm vào nồi nước dùng
5. Trình Bày và Thưởng Thức
- Cho bún tươi vào tô.
- Xếp hải sản (tôm, mực, cá,…) lên trên mặt bún.
- Thêm rau cải thìa đã trụng và các loại nấm.
- Chan nước dùng nóng hổi ngập bún và hải sản.
- Rắc thêm hành ngò thái nhỏ, có thể thêm vài lát ớt tươi nếu thích ăn cay.
- Món bún hải sản thường ăn kèm với rau sống (giá đỗ, xà lách, tía tô…) và một chén nước mắm nguyên chất dằm ớt để chấm hải sản, tăng thêm hương vị đậm đà.
Tô bún hải sản hấp dẫn đã hoàn thành
Cận cảnh tô bún hải sản thơm ngon
Mẹo Nhỏ Giúp Nồi Bún Hải Sản Của Bạn Hoàn Hảo Hơn
- Để nước dùng trong và ngọt thanh: Nếu dùng xương hầm, nên chần xương qua nước sôi trước khi hầm. Khi hầm, thường xuyên vớt bọt để nước dùng được trong.
- Kiểm soát độ chua: Độ chua có thể điều chỉnh bằng lượng me (hoặc sấu, tai chua, dứa, cà chua). Nêm nếm từ từ cho vừa khẩu vị.
- Độ cay: Sử dụng ớt tươi là cách tốt nhất để có vị cay tự nhiên. Điều chỉnh lượng ớt tùy khả năng ăn cay. Tương ớt cũng góp phần tạo màu và độ sánh nhẹ cho nước dùng.
- Bảo quản hải sản: Nên mua hải sản tươi sống về chế biến ngay. Nếu không dùng hết, sơ chế sạch, chia thành từng phần vừa ăn và cấp đông.
- Thêm rau: Ngoài cải thìa, bạn có thể thêm các loại rau khác như rau muống chẻ, giá đỗ, kèo nèo… trụng sơ ăn kèm.
- Biến tấu: Thử thêm chả cá thu, mọc (chả sống từ thịt heo), hoặc riêu cua vào nước dùng để tạo hương vị mới lạ cho món bún hải sản.
Thưởng Thức Bún Hải Sản Tại Nhà Hay Khám Phá Ẩm Thực Miền Biển?
“Bún hải sản cách làm” tại nhà không chỉ giúp bạn chủ động về nguyên liệu, đảm bảo vệ sinh mà còn cho phép bạn tùy chỉnh hương vị theo sở thích. Tuy nhiên, trải nghiệm thưởng thức bún hải sản tại các vùng biển nổi tiếng lại mang một nét độc đáo riêng.
Mỗi vùng miền có thể có cách biến tấu bún hải sản khác nhau, phản ánh đặc sản và văn hóa ẩm thực địa phương. Chẳng hạn, ở miền Nam, bạn có thể tìm thấy các quán hải sản ngon ở tphcm với tô bún hải sản đầy đặn, hương vị có thể hơi khác so với gốc. Các tỉnh miền Trung như Nha Trang, Phan Thiết nổi tiếng với nguồn hải sản tươi ngon đánh bắt trong ngày. Ghé thăm hải sản hương biển nha trang hoặc tìm hiểu về các vựa hải sản ở mũi né khi du lịch là một cách tuyệt vời để thưởng thức bún hải sản với nguyên liệu tươi ngon nhất. Còn nếu bạn có dịp đến Quảng Ninh, vùng đất mỏ nổi tiếng với hải sản, đừng quên thử món bún hải sản hay ghẹ, bề bề ở các quán hải sản hồng hạnh quảng ninh.
Dù là tự tay chuẩn bị “bún hải sản cách làm” tại gia hay khám phá hương vị bản địa ở những vùng đất du lịch nổi tiếng về ẩm thực biển, món bún hải sản vẫn luôn là lựa chọn tuyệt vời để đổi vị và thưởng thức những tinh túy từ biển cả.
Kết Luận
Nấu bún hải sản tại nhà không hề khó như bạn nghĩ. Chỉ cần chuẩn bị nguyên liệu tươi ngon và làm theo hướng dẫn chi tiết các bước sơ chế, nấu nước dùng, bạn đã có thể tạo ra một nồi bún hải sản thơm lừng, đậm đà hương vị không thua kém ngoài hàng. Món ăn này không chỉ cung cấp dinh dưỡng dồi dào mà còn là lựa chọn lý tưởng để quây quần bên gia đình, thưởng thức bữa ăn ấm cúng. Hy vọng với “bún hải sản cách làm” được chia sẻ trong bài viết này, bạn sẽ tự tin hơn khi vào bếp và thành công chinh phục món ăn hấp dẫn này. Chúc bạn và gia đình có những bữa ăn ngon miệng và những trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời!