Tọa lạc tại phía Đông huyện Thạch Thất, chỉ cách trung tâm huyện khoảng 3km và có tuyến đường tỉnh lộ 420 huyết mạch chạy qua, xã Hương Ngải đang ngày càng khẳng định vị thế là một điểm sáng trong bức tranh phát triển kinh tế – xã hội của Thủ đô. Với lịch sử lâu đời và những bước chuyển mình mạnh mẽ trong thời gian gần đây, đặc biệt là trong công cuộc xây dựng Nông thôn mới (NTM), Hương Ngải Thạch Thất Hà Nội không chỉ thay đổi diện mạo mà còn mang trong mình những tiềm năng phát triển đầy hứa hẹn. Bài viết này sẽ đưa bạn đọc khám phá những nét đặc trưng, sự đổi thay và những thành tựu đáng ghi nhận của vùng đất này, nơi truyền thống và hiện đại đang hòa quyện, tạo nên một sức sống mới. Từ hạ tầng giao thông, phát triển kinh tế đến đời sống văn hóa, y tế, giáo dục, tất cả đều đang góp phần vẽ nên một bức tranh Hương Ngải trù phú, văn minh và đáng sống.
Giới thiệu tổng quan về Hương Ngải, Thạch Thất, Hà Nội
Nội dung
Xã Hương Ngải sở hữu diện tích đất tự nhiên gần 480ha, trong đó đất nông nghiệp chiếm một tỷ trọng đáng kể (trên 74%), phần còn lại là đất phi nông nghiệp (trên 25%). Đây là nơi sinh sống của 8.704 nhân khẩu, phân bố tại 5 thôn. Nguồn nhân lực dồi dào với gần 6.000 người trong độ tuổi lao động là một lợi thế lớn cho sự phát triển của địa phương. Đáng chú ý, tỷ lệ lao động đã qua đào tạo đạt mức ấn tượng 92,6%, và số lao động có bằng cấp, chứng chỉ chiếm tới 67,98%. Điều này cho thấy chất lượng nguồn nhân lực ngày càng được nâng cao, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thị trường lao động hiện đại. Cơ cấu kinh tế của Hương Ngải cũng có sự chuyển dịch rõ rệt, với hơn 85% lao động tập trung vào các ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ – thương mại, cho thấy sự năng động và bắt kịp xu thế phát triển chung.
Lịch sử hình thành và phát triển của Hương Ngải
Là một phần của vùng đất Xứ Đoài xưa, Hương Ngải mang trong mình những trầm tích văn hóa và lịch sử lâu đời. Trải qua các giai đoạn thăng trầm của lịch sử dân tộc, người dân Hương Ngải luôn giữ gìn truyền thống lao động cần cù, sáng tạo. Ban đầu, kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp trồng lúa nước. Tuy nhiên, với vị trí không quá xa trung tâm Hà Nội và sự năng động vốn có, người dân Hương Ngải đã sớm phát triển các ngành nghề thủ công, đặc biệt là nghề mộc truyền thống, tạo ra những sản phẩm tinh xảo phục vụ đời sống và giao thương. Bước vào thời kỳ đổi mới và hội nhập, đặc biệt là từ khi Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội, Hương Ngải có thêm nhiều cơ hội để bứt phá. Chính quyền và nhân dân xã đã chủ động nắm bắt các chủ trương, chính sách, đặc biệt là chương trình xây dựng Nông thôn mới, để đầu tư phát triển toàn diện kinh tế – xã hội, tạo nên một diện mạo mới cho quê hương như ngày nay.
Hành trình xây dựng Nông thôn mới kiểu mẫu tại Hương Ngải
Quá trình xây dựng Nông thôn mới (NTM) và tiến tới NTM kiểu mẫu tại Hương Ngải là một hành trình đầy nỗ lực và quyết tâm của cả hệ thống chính trị và người dân. Dựa trên các bộ tiêu chí do UBND thành phố Hà Nội ban hành (Quyết định 3098/QĐ-UBND ngày 29/08/2022) và các hướng dẫn chi tiết, Đảng ủy, UBND xã Hương Ngải đã xây dựng lộ trình cụ thể, ban hành Nghị quyết, Quyết định và Kế hoạch chi tiết cho năm 2023. Mục tiêu trọng tâm là hoàn thành các tiêu chí xã NTM kiểu mẫu ở 3 lĩnh vực: Y tế, Giáo dục và Văn hóa.
Sự thành công của chương trình không thể không kể đến sự đồng lòng, chung sức của người dân thông qua các phong trào thi đua sôi nổi như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, phong trào bảo vệ môi trường, giữ gìn thôn xóm sáng – xanh – sạch – đẹp, và “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”.
Hạ tầng giao thông và cảnh quan đổi mới
Một trong những thành tựu nổi bật nhất trong xây dựng NTM tại Hương Ngải chính là sự thay đổi vượt bậc của hệ thống giao thông. Toàn bộ 5,32 km đường trục xã và liên xã đã được đầu tư nhựa hóa hoặc bê tông hóa kiên cố. Hệ thống đường liên thôn, ngõ xóm với tổng chiều dài 11,47 km cũng được bê tông hóa và lát gạch sạch đẹp, tạo thuận lợi tối đa cho việc đi lại và giao thương của người dân. Đặc biệt, 3 tuyến đường kết nối với tỉnh lộ 420 đều được lắp đặt biển báo và gờ giảm tốc, đảm bảo an toàn giao thông.
.jpeg)
Không chỉ chú trọng đến chất lượng đường, cảnh quan môi trường cũng được quan tâm đặc biệt. Tuyến đường trục xã được trang bị hệ thống đèn cao áp hiện đại, trong khi các ngõ xóm được xã hội hóa lắp đặt đèn chiếu sáng, đảm bảo an ninh và thuận tiện cho sinh hoạt ban đêm. Người dân các thôn tích cực tham gia trồng hoa, cây cảnh dọc các tuyến đường, tạo nên những không gian xanh mát. Điểm nhấn ấn tượng là 31 bức tranh bích họa được vẽ trên tường dọc các tuyến đường, ngõ xóm, làm đẹp thêm cho bộ mặt nông thôn. Hệ thống giao thông nội đồng với chiều dài hơn 15 km, trong đó gần 10 km đã được bê tông hóa, đóng vai trò quan trọng trong việc áp dụng cơ giới hóa đồng bộ vào sản xuất nông nghiệp và vận chuyển nông sản. Hệ thống thủy lợi với 157 tuyến mương (tổng chiều dài trên 31 km, cứng hóa 18,6 km kênh cấp 3) được nạo vét, duy tu bảo dưỡng hàng năm, đảm bảo tưới tiêu hiệu quả cho 314,91 ha đất nông nghiệp và 20,38 ha nuôi trồng thủy sản.
Phát triển kinh tế và nâng cao đời sống người dân
Định hướng phát triển kinh tế của Hương Ngải tập trung vào Tiểu thủ công nghiệp, Thương mại – Dịch vụ và Nông nghiệp hàng hóa ứng dụng công nghệ cao. Việc khuyến khích liên doanh, liên kết trong sản xuất đã mang lại hiệu quả tích cực. Nhờ đó, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện. Số liệu thống kê năm 2022 cho thấy thu nhập bình quân đầu người đạt mức ấn tượng, trên 86 triệu đồng/người/năm. Một thành tựu đáng tự hào là xã không còn hộ nghèo theo chuẩn quốc gia, tỷ lệ hộ cận nghèo đa chiều chỉ chiếm 1,47%. Kết quả này là minh chứng rõ nét cho sự phát triển kinh tế bền vững và hiệu quả của các chính sách an sinh xã hội tại địa phương.
.jpeg)
Ông Vũ Minh Hải, Chủ tịch UBND xã Hương Ngải, chia sẻ về quyết tâm của địa phương trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt là hoàn thành các tiêu chí NTM kiểu mẫu, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Nâng cao chất lượng Y tế và Chăm sóc sức khỏe cộng đồng
Lĩnh vực y tế là một trong ba trụ cột được Hương Ngải tập trung đầu tư để đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Trạm Y tế xã được đầu tư xây dựng khang trang, trang bị đầy đủ các thiết bị y tế hiện đại phục vụ công tác khám chữa bệnh ban đầu cho nhân dân. Hệ thống các phòng chức năng chuyên môn được bố trí hợp lý, đảm bảo quy trình khám chữa bệnh khoa học. Đội ngũ cán bộ y tế đủ về số lượng và đảm bảo chất lượng chuyên môn, bao gồm 1 bác sĩ đa khoa, 2 y sĩ Y học cổ truyền, 1 nữ hộ sinh, 2 y sĩ đa khoa và 1 dược sĩ.
Cơ sở vật chất khang trang của Trạm y tế xã Hương Ngải Thạch Thất Hà Nội
Trạm Y tế đang tích cực xây dựng và triển khai mô hình hoạt động theo nguyên lý y học gia đình, hướng tới quản lý sức khỏe toàn diện và liên tục cho người dân. Công tác khám chữa bệnh đạt hiệu quả cao, năm 2022 đã khám cho 12.279 lượt bệnh nhân. Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2023, trạm đã khám cho 3.652 lượt, trung bình 24,35 lượt/ngày, cho thấy sự tin tưởng của người dân vào chất lượng dịch vụ y tế tại cơ sở.
Đầu tư cho Giáo dục – Ươm mầm tương lai
Giáo dục luôn được xác định là quốc sách hàng đầu, và tại Hương Ngải, lĩnh vực này cũng nhận được sự quan tâm đầu tư xứng đáng. Xã có đầy đủ 3 cấp trường: Mầm non, Tiểu học và Trung học cơ sở. Cả ba trường đều đã được công nhận đạt chuẩn quốc gia, tạo môi trường học tập tốt nhất cho con em địa phương. Trong đó, trường THCS đạt chuẩn quốc gia mức độ 2, trường Tiểu học và trường Mầm non đạt chuẩn quốc gia mức độ 1. Năm 2022, xã được UBND huyện Thạch Thất công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS và Tiểu học đúng độ tuổi. Ban chỉ đạo xây dựng NTM kiểu mẫu của xã đang nỗ lực để trường Tiểu học sớm hoàn thiện các tiêu chí còn lại (như sĩ số học sinh/lớp, tỷ lệ giáo viên/lớp, khối phòng học tập…) để đạt chuẩn quốc gia mức độ 2 trong thời gian tới.
Đời sống Văn hóa, Thể thao sôi động
Đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tinh thần và rèn luyện sức khỏe của người dân, Hương Ngải đã đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao đồng bộ. Trung tâm Văn hóa xã được xây mới trên diện tích 4.000m2, đạt tiêu chuẩn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đủ năng lực tổ chức các sự kiện chính trị, văn hóa, văn nghệ, thể thao quy mô cấp xã.
.jpeg)
Bên cạnh đó, xã còn có một sân thể dục thể thao rộng 8.900m2 và các khu vui chơi được quy hoạch tại các thôn (như khu vui chơi thôn 1 rộng 1.442m2, khu vui chơi thôn 2). Các khu vực này đều được lắp đặt đồng bộ các dụng cụ thể dục thể thao ngoài trời hiện đại, thu hút đông đảo người dân tham gia luyện tập hàng ngày.
.jpeg)
Cả 5/5 thôn đều có nhà văn hóa, dù diện tích còn khiêm tốn nhưng được trang bị đầy đủ bàn ghế, âm thanh, ánh sáng, quạt mát, nước sạch, đảm bảo phục vụ tốt các buổi sinh hoạt cộng đồng, hội họp của nhân dân. Hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao quần chúng phát triển mạnh mẽ với việc thành lập và duy trì hoạt động thường xuyên của 15 Câu lạc bộ thuộc 5 thôn, thu hút sự tham gia của đông đảo các tầng lớp nhân dân, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần.
Xây dựng “Thôn thông minh” – Bước tiến công nghệ số
Một điểm nhấn đặc biệt trong quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu tại Hương Ngải là việc triển khai mô hình “Thôn thông minh” ở cả 5/5 thôn. UBND xã đã thành lập 05 tổ công nghệ số cộng đồng, do trưởng thôn làm tổ trưởng. Các tổ này có nhiệm vụ quan trọng là tuyên truyền, hướng dẫn người dân tiếp cận và sử dụng công nghệ số trong đời sống hàng ngày. Các hoạt động cụ thể bao gồm hướng dẫn cài đặt và sử dụng ứng dụng định danh điện tử VneID, Sổ tay Đảng viên điện tử, tài khoản ngân hàng, thanh toán không dùng tiền mặt. Việc lập các nhóm Zalo của từng thôn để trao đổi thông tin, phổ biến chủ trương, chính sách của xã, và các nội dung công việc của thôn đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Đến nay, đã có 50% đại diện các hộ gia đình tham gia vào nhóm Zalo thôn.
Trong lĩnh vực y tế, người dân được hướng dẫn cài đặt sổ khám sức khỏe điện tử, tìm hiểu và sử dụng các ứng dụng tư vấn, khám chữa bệnh từ xa qua điện thoại thông minh, từng bước thiết lập sổ y bạ điện tử quản lý sức khỏe toàn dân. Các sản phẩm tiểu thủ công nghiệp đặc trưng của địa phương như nhà gỗ truyền thống, đồ mộc dân dụng, cùng các sản phẩm nông nghiệp của Hợp tác xã đã được tích cực quảng bá trên các nền tảng internet, sàn giao dịch thương mại điện tử. Việc ứng dụng mã QR để truy xuất nguồn gốc hàng hóa cũng đang được triển khai, nâng cao giá trị và uy tín cho sản phẩm địa phương.
Ông Nguyễn Văn Hoan – Bí thư Chi bộ thôn 2 chia sẻ về hiệu quả của mô hình: “Thôn 2 đang cùng UBND xã nỗ lực thực hiện đầy đủ các tiêu chí Thôn thông minh, tích cực triển khai Đề án 06 của Chính phủ, hướng tới mục tiêu 100% người dân thực hiện các giao dịch cần thiết bằng công nghệ thông minh. Tổ công nghệ số cộng đồng và Ban công tác mặt trận thôn đã phát huy vai trò, truyền tải thông tin nhanh chóng, kịp thời qua các nhóm Zalo, bao gồm cả nhóm Zalo dân cư (đã kết nối 166 hộ) và nhóm Zalo các hộ kinh doanh. Việc này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho bà con.”
Kết luận
Hành trình xây dựng Nông thôn mới kiểu mẫu tại Hương Ngải Thạch Thất Hà Nội đã và đang gặt hái được những thành quả đáng khích lệ. Với sự chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo huyện Thạch Thất, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị xã và đặc biệt là sự chung sức, đồng lòng của toàn thể nhân dân, Hương Ngải đã thực sự “thay da đổi thịt”. Cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, kinh tế phát triển ổn định, đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao, các lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa có những bước tiến vượt bậc, và công nghệ số đang dần len lỏi vào mọi mặt đời sống. Những kết quả này không chỉ làm thay đổi diện mạo của xã mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai, góp phần đưa huyện Thạch Thất trở thành một điểm sáng trong phong trào xây dựng Nông thôn mới của thành phố Hà Nội. Hương Ngải hôm nay là minh chứng cho sức mạnh của sự đoàn kết và quyết tâm, hứa hẹn sẽ tiếp tục vươn lên mạnh mẽ hơn nữa.