Trong thế giới điện ảnh rộng lớn, tồn tại những góc khuất táo bạo, nơi các nhà làm phim không ngần ngại khám phá những khía cạnh trần trụi nhất của bản năng con người. “Phim 18 Nhật Bản Không Che” là một cụm từ gợi lên sự tò mò xen lẫn dè dặt, ám chỉ những tác phẩm vượt qua giới hạn thông thường của kiểm duyệt và chuẩn mực xã hội. Đây không chỉ đơn thuần là những thước phim chứa đựng cảnh quay nhạy cảm, mà thường là nơi các đạo diễn tài ba dùng ống kính để đào sâu vào tâm lý phức tạp, những ám ảnh và khát khao ẩn giấu dưới lớp vỏ văn minh. Một trong những đỉnh cao gây chấn động và tranh cãi bậc nhất thuộc dòng phim này chính là In the Realm of the Senses (Ai no Corrida), ra mắt năm 1976. Đứa con tinh thần của đạo diễn Nagisa Oshima không chỉ là một bộ phim, mà là một tuyên ngôn nghệ thuật đầy dữ dội, một trải nghiệm điện ảnh khó quên và là minh chứng cho sức mạnh thách thức mọi giới hạn của “phim 18 Nhật Bản không che”. Bài viết này sẽ đưa bạn vào thế giới của Ai no Corrida, phân tích câu chuyện, nghệ thuật và di sản của một tác phẩm đã làm rung chuyển nền điện ảnh thế giới gần nửa thế kỷ trước.
“Ai no Corrida” (In the Realm of the Senses): Biểu Tượng Gây Chấn Động Của Phim 18 Nhật Bản Không Che
Nội dung
- 1 “Ai no Corrida” (In the Realm of the Senses): Biểu Tượng Gây Chấn Động Của Phim 18 Nhật Bản Không Che
- 2 Nagisa Oshima: Nghệ Thuật Vị Nghệ Thuật Hay Sự Nổi Loạn Táo Bạo?
- 3 Hành Trình Gây Tranh Cãi: Từ Lệnh Cấm Đến Biểu Tượng Văn Hóa
- 4 Phân Tích Chuyên Sâu: Quyền Lực, Dục Vọng và Sự Giải Phóng Mù Quáng
- 5 Di Sản Của Một Kiệt Tác Gây Sốc
In the Realm of the Senses, hay Ai no Corrida theo tiếng Nhật, không phải là một cái tên xa lạ đối với những ai quan tâm đến lịch sử điện ảnh hoặc những tác phẩm dám đi ngược lại đám đông. Bộ phim ngay lập tức trở thành tâm điểm chú ý và gây sốc toàn cầu khi ra mắt, phần lớn là do những cảnh quay tình dục trần trụi, không hề che đậy hay ẩn dụ, được thực hiện bởi hai diễn viên chính Eiko Matsuda và Tatsuya Fuji. Tuy nhiên, điều khiến Ai no Corrida vượt xa một tác phẩm khiêu dâm đơn thuần và trở thành một biểu tượng của dòng phim 18 Nhật Bản không che chính là chiều sâu nghệ thuật, bối cảnh lịch sử và câu chuyện tình yêu đầy ám ảnh mà nó kể lại. Bộ phim không chỉ phô bày thể xác, mà còn phơi bày những góc tối cùng cực của đam mê, sự chiếm hữu và ranh giới mong manh giữa ái tình và hủy diệt.
Nguồn Gốc Gây Sốc: Vụ Án Sada Abe và Bối Cảnh Nhật Bản
Đằng sau câu chuyện tình yêu cuồng loạn trên màn ảnh là một sự kiện có thật từng gây rúng động xã hội Nhật Bản. Năm 1936, Sada Abe, một geisha và sau đó là gái mại dâm, đã giết chết người tình của mình, Kichizo Ishida, bằng cách siết cổ trong lúc cả hai đang ân ái. Không dừng lại ở đó, cô đã cắt bỏ bộ phận sinh dục của người tình và mang theo bên mình trong nhiều ngày trước khi bị cảnh sát bắt giữ. Vụ án này không chỉ gây chấn động vì tính chất bạo lực và kỳ dị, mà còn bởi nó phơi bày những ham muốn bị kìm nén và sự phản kháng ngầm đối với một xã hội Nhật Bản đang chìm trong chủ nghĩa quân phiệt và những quy tắc đạo đức hà khắc của thập niên 1930.
Nagisa Oshima đã nhìn thấy trong vụ án Sada Abe không chỉ một bi kịch cá nhân mà còn là một ẩn dụ mạnh mẽ về sự giải phóng cá nhân đối chọi với áp bức xã hội. Bối cảnh Nhật Bản trước Thế chiến II, với không khí căng thẳng, bảo thủ và đầy rẫy những cấm kỵ, trở thành tấm nền hoàn hảo để câu chuyện tình yêu và dục vọng cực đoan của Sada và Kichizo trở thành một tiếng thét phản kháng, dù là trong im lặng. Việc Oshima chọn tái hiện câu chuyện này với sự chân thực đến tàn nhẫn chính là bước đi đầu tiên biến Ai no Corrida thành một tác phẩm thách thức chuẩn mực.
Câu Chuyện Tình Yêu Cuồng Loạn và Dục Vọng Không Giới Hạn
Bộ phim theo chân Sada Abe (Eiko Matsuda), một cựu kỹ nữ đến làm người hầu tại một nhà trọ ở Tokyo. Tại đây, cô rơi vào lưới tình với ông chủ đã có gia đình, Kichizo Ishida (Tatsuya Fuji). Mối quan hệ của họ nhanh chóng vượt qua những giới hạn thông thường, biến thành một cuộc truy hoan không điểm dừng. Họ bỏ bê công việc, gia đình, xã hội bên ngoài để hoàn toàn đắm chìm vào thế giới riêng của hai người, một thế giới chỉ có dục vọng và sự chiếm hữu tuyệt đối.
Ban đầu là những đam mê thể xác mãnh liệt, mối tình của Sada và Kichizo dần leo thang thành những thử nghiệm tình dục ngày càng cực đoan và nguy hiểm. Họ tìm kiếm khoái cảm tột đỉnh thông qua sự đau đớn, sự kiểm soát và cuối cùng là cái chết. Đỉnh điểm bi kịch xảy ra khi Sada, trong một cơn cuồng loạn ái tình và được sự đồng thuận của Kichizo, đã siết cổ anh đến chết trong lúc giao hoan. Hành động cắt bỏ bộ phận sinh dục của người tình sau đó không chỉ là một hành vi ghê rợn, mà còn là biểu tượng cho sự chiếm hữu hoàn toàn, một nỗ lực tuyệt vọng để giữ mãi khoảnh khắc đam mê và sự gắn kết mà cô khao khát. Câu chuyện của Ai no Corrida không phải là một bản tình ca lãng mạn, mà là một khúc bi ca về sự hủy diệt nảy sinh từ chính tình yêu và dục vọng khi chúng bị đẩy đến cực hạn.
Cặp đôi Sada và Kichizo trong một cảnh phim đầy đam mê và ám ảnh của Ai no Corrida
Nagisa Oshima: Nghệ Thuật Vị Nghệ Thuật Hay Sự Nổi Loạn Táo Bạo?
Nagisa Oshima (1932-2013) là một trong những đạo diễn quan trọng và gây tranh cãi nhất của Làn sóng mới Nhật Bản (Nūberu bāgu). Ông nổi tiếng với phong cách làm phim độc lập, thường xuyên thách thức các quy ước điện ảnh và xã hội. Với Ai no Corrida, Oshima đã đẩy sự táo bạo của mình lên một tầm cao mới, tạo ra một tác phẩm mà ranh giới giữa nghệ thuật và khiêu dâm trở nên vô cùng mong manh trong mắt nhiều người.
Phá Vỡ Chuẩn Mực Điện Ảnh: Cảnh Quay Trần Trụi và Tính Biểu Tượng
Điểm gây sốc nhất và cũng là yếu tố làm nên tên tuổi của Ai no Corrida chính là việc bộ phim chứa đựng những cảnh quan hệ tình dục thật, không sử dụng diễn viên đóng thế và không hề che giấu. Quyết định này của Oshima không phải để câu khách rẻ tiền. Ông sử dụng những cảnh quay này như một phương tiện để khám phá bản chất của đam mê và sự ám ảnh một cách chân thực nhất có thể.
Về mặt kỹ thuật, Oshima tiếp cận những cảnh quay nhạy cảm này bằng một phong cách điện ảnh đầy tính toán. Ông thường sử dụng góc quay tĩnh, khung hình được bố cục chặt chẽ, ánh sáng tự nhiên hoặc được thiết kế tỉ mỉ để tạo ra những hình ảnh vừa trần trụi vừa mang đậm tính thẩm mỹ. Không có những góc máy lia lịa hay cắt dựng dồn dập thường thấy trong phim khiêu dâm. Thay vào đó, Oshima để máy quay quan sát một cách khách quan, đôi khi lạnh lùng, biến mỗi cảnh quay thành một bức tranh sống động về sự hòa quyện giữa dục vọng (Eros) và cái chết (Thanatos) – một chủ đề quen thuộc trong văn hóa và nghệ thuật Nhật Bản. Sự trần trụi ở đây không chỉ là về thể xác, mà còn là sự phơi bày không khoan nhượng những trạng thái tâm lý cực đoan nhất của con người.
Một cảnh quay tĩnh lặng nhưng đầy biểu tượng trong phim Ai no Corrida, thể hiện phong cách đạo diễn của Nagisa Oshima
Vượt Lên Trên “Pinku Eiga”: Thông Điệp Chính Trị và Triết Học
Vào thời điểm Ai no Corrida ra đời, Nhật Bản đã có một dòng phim khai thác yếu tố tình dục gọi là “pinku eiga” (phim hồng). Tuy nhiên, dòng phim này thường có kinh phí thấp, sản xuất hàng loạt và chủ yếu nhằm mục đích giải trí, thỏa mãn nhu cầu tình dục của khán giả nam giới. Ai no Corrida, dù có những cảnh quay còn táo bạo hơn nhiều phim hồng, lại mang một tham vọng nghệ thuật và chiều sâu tư tưởng hoàn toàn khác biệt.
Oshima không chỉ kể một câu chuyện tình dục. Ông sử dụng tình dục như một lăng kính để phản chiếu và phê phán xã hội Nhật Bản đương thời cũng như quá khứ. Sự ám ảnh và tự hủy diệt của Sada và Kichizo có thể được xem là một phản ứng cực đoan đối với sự ngột ngạt, gò bó của xã hội. Hành động tình dục không kiểm soát của họ trở thành một hình thức nổi loạn, một cách để khẳng định sự tồn tại và tự do cá nhân trước những định kiến và áp lực bên ngoài. Hơn nữa, bộ phim còn đặt ra những câu hỏi triết học về bản chất của tình yêu, sự chiếm hữu, mối liên hệ giữa khoái lạc và đau đớn, giữa sự sống và cái chết. Chính những tầng ý nghĩa này đã nâng Ai no Corrida lên tầm một tác phẩm nghệ thuật thực thụ, tách biệt khỏi những bộ phim chỉ đơn thuần khai thác tính dục. Nó là một ví dụ điển hình cho thấy “phim 18 Nhật Bản không che” có thể mang trong mình những thông điệp sâu sắc và giá trị nghệ thuật đáng kể.
Hành Trình Gây Tranh Cãi: Từ Lệnh Cấm Đến Biểu Tượng Văn Hóa
Như có thể dự đoán, sự táo bạo không khoan nhượng của Ai no Corrida đã ngay lập tức tạo ra một cơn bão tranh cãi dữ dội, cả ở Nhật Bản và trên trường quốc tế. Số phận của bộ phim là một chuỗi những đối đầu với kiểm duyệt, pháp luật và định kiến xã hội.
Cuộc Chiến Pháp Lý và Làn Sóng Phản Đối Tại Nhật Bản
Tại quê nhà Nhật Bản, Ai no Corrida đối mặt với sự kiểm duyệt khắt khe nhất. Bộ phim bị cấm chiếu hoàn toàn dưới dạng bản gốc không che. Để có thể hoàn thành bộ phim theo đúng ý đồ của mình, Oshima đã phải gửi các cuộn phim sang Pháp để thực hiện công đoạn hậu kỳ và chính thức ghi tên nhà sản xuất người Pháp để “lách luật”. Ngay cả khi đã có những bản phim bị cắt xén hoặc làm mờ các chi tiết nhạy cảm được lưu hành hạn chế, Oshima vẫn bị chính quyền Nhật Bản khởi kiện với tội danh “phổ biến văn hóa phẩm đồi trụy”.
Tuy nhiên, trong một phiên tòa mang tính bước ngoặt, Oshima và đội ngũ pháp lý của ông đã bảo vệ thành công giá trị nghệ thuật của bộ phim. Tòa án công nhận rằng, dù chứa đựng những cảnh quay trần trụi, mục đích chính của Ai no Corrida không phải là khiêu dâm mà là khám phá nghệ thuật và tâm lý con người. Chiến thắng pháp lý này không chỉ là sự minh oan cho cá nhân Oshima mà còn là một cột mốc quan trọng trong cuộc đấu tranh cho tự do biểu đạt và chống lại kiểm duyệt trong ngành điện ảnh Nhật Bản. Dù vậy, sự phản đối từ các nhóm bảo thủ và công chúng nói chung vẫn rất mạnh mẽ, khiến bộ phim trở thành một trong những tác phẩm gây chia rẽ sâu sắc nhất lịch sử nước này.
Poster phim Ai no Corrida, một biểu tượng của sự tranh cãi và tính nghệ thuật táo bạo
Sự Công Nhận Quốc Tế và Ảnh Hưởng Lâu Dài
Trái ngược với sự lạnh nhạt và cấm đoán tại Nhật Bản, Ai no Corrida lại nhận được sự chào đón và đánh giá cao từ giới phê bình và khán giả quốc tế, đặc biệt là tại châu Âu. Bộ phim đã được trình chiếu tại Liên hoan phim Cannes năm 1976 và gây ra một cuộc thảo luận sôi nổi về ranh giới giữa nghệ thuật và nội dung khiêu dâm. Nhiều nhà phê bình danh tiếng đã ca ngợi tầm nhìn đạo diễn của Oshima, khả năng xử lý chủ đề nhạy cảm một cách tinh tế và sức mạnh biểu cảm của bộ phim.
Sự thành công quốc tế của Ai no Corrida không chỉ khẳng định vị thế của Nagisa Oshima như một nhà làm phim độc đáo mà còn mở đường cho việc các nhà làm phim khác dám khám phá những chủ đề tương tự một cách cởi mở hơn. Nó chứng minh rằng tình dục trên màn ảnh có thể là một công cụ mạnh mẽ để biểu đạt những ý tưởng phức tạp về tâm lý, xã hội và chính trị. Về mặt văn hóa, bộ phim tiếp tục là đối tượng nghiên cứu và phân tích, phản ánh những mâu thuẫn không bao giờ cũ giữa khát vọng tự do cá nhân và những ràng buộc của xã hội, một chủ đề vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Ai no Corrida đã trở thành một chuẩn mực, một điểm tham chiếu quan trọng khi nhắc đến những bộ phim 18+ không chỉ của Nhật Bản mà còn của thế giới.
Phân Tích Chuyên Sâu: Quyền Lực, Dục Vọng và Sự Giải Phóng Mù Quáng
Trọng tâm của Ai no Corrida không chỉ nằm ở những cảnh quay gây sốc mà còn ở việc khám phá sâu sắc mối quan hệ phức tạp giữa Sada và Kichizo, nơi tình yêu, dục vọng, quyền lực và sự hủy diệt đan xen vào nhau một cách ám ảnh.
Đảo Lộn Vai Trò Giới và Cuộc Đấu Tranh Quyền Lực Ngầm
Trong xã hội Nhật Bản truyền thống, đặc biệt là vào thập niên 1930, vai trò giới được phân định rất rõ ràng: nam giới nắm quyền kiểm soát và phụ nữ ở vị thế phục tùng. Tuy nhiên, trong mối quan hệ của Sada và Kichizo, vai trò này dần bị đảo lộn. Ban đầu, Kichizo là ông chủ, là người đàn ông có địa vị, còn Sada là người hầu, ở thế yếu hơn. Nhưng khi mối tình của họ ngày càng trở nên ám ảnh, Sada dần trở thành người dẫn dắt, người kiểm soát và chi phối. Cô đòi hỏi ngày càng nhiều, đẩy giới hạn của Kichizo đi xa hơn, trong khi anh lại sẵn lòng từ bỏ mọi thứ, kể cả mạng sống, để làm hài lòng cô và đạt được khoái cảm tột đỉnh mà cô mang lại.
Sự đảo lộn vai trò giới này không chỉ là một yếu tố gây kịch tính cho câu chuyện mà còn là một sự thách thức trực diện đối với các chuẩn mực gia trưởng của xã hội. Oshima dường như muốn khám phá xem điều gì sẽ xảy ra khi người phụ nữ, vốn bị xem là yếu thế, nắm lấy quyền lực thông qua chính bản năng tình dục của mình. Cuộc đấu tranh quyền lực ngầm giữa Sada và Kichizo, thể hiện qua những hành vi tình dục ngày càng mãnh liệt, phản ánh một khao khát kiểm soát và sở hữu tuyệt đối lẫn nhau.
Sự đảo lộn quyền lực và ám ảnh chiếm hữu trong mối quan hệ của Sada và Kichizo
Dục Vọng Như Lối Thoát Hay Con Đường Tự Hủy Diệt?
Dục vọng trong Ai no Corrida không đơn thuần là ham muốn thể xác. Nó được miêu tả như một lực lượng nguyên thủy, mãnh liệt, có khả năng đưa con người đến đỉnh cao của khoái lạc nhưng cũng đồng thời đẩy họ vào vực thẳm của sự hủy diệt. Đối với Sada và Kichizo, thế giới bên ngoài với những ràng buộc xã hội, gia đình, công việc dần trở nên mờ nhạt và vô nghĩa. Họ tìm thấy lối thoát duy nhất trong vòng tay của nhau, trong những cuộc truy hoan không hồi kết.
Tuy nhiên, sự giải phóng thông qua dục vọng này lại mang tính mù quáng và cực đoan. Nó biến thành một sự ám ảnh, một sự phụ thuộc lẫn nhau đến mức họ không thể tồn tại nếu thiếu đi đối phương. Sự chiếm hữu trở thành tuyệt đối, không chấp nhận bất kỳ sự chia sẻ hay gián đoạn nào. Cái chết của Kichizo dưới tay Sada, và hành động cắt bỏ bộ phận sinh dục của anh sau đó, là đỉnh điểm của sự chiếm hữu điên cuồng này – một nỗ lực tuyệt vọng để đóng băng khoảnh khắc đam mê vĩnh viễn. Qua đó, Oshima đặt ra một câu hỏi nhức nhối: Liệu việc buông thả hoàn toàn theo bản năng, phá vỡ mọi giới hạn có thực sự dẫn đến sự giải phóng, hay chỉ là một con đường khác dẫn đến sự tự hủy diệt? Bộ phim không đưa ra câu trả lời cuối cùng, mà để lại khoảng trống cho khán giả tự suy ngẫm và đối diện với những câu hỏi về bản chất phức tạp của con người.
Di Sản Của Một Kiệt Tác Gây Sốc
Gần 50 năm đã trôi qua kể từ khi In the Realm of the Senses (Ai no Corrida) ra mắt, nhưng sức ảnh hưởng và những tranh cãi xung quanh nó dường như vẫn chưa bao giờ nguội đi. Đây không chỉ đơn thuần là một bộ “phim 18 Nhật Bản không che” gây sốc bởi những cảnh quay trần trụi, mà là một tác phẩm điện ảnh phức tạp, đa tầng nghĩa, dám đối mặt trực diện với những góc tối nhất trong tâm hồn con người và xã hội.
Với tầm nhìn nghệ thuật táo bạo và không khoan nhượng, đạo diễn Nagisa Oshima đã tạo ra một bộ phim thách thức mọi định kiến về tình dục, kiểm duyệt và vai trò của nghệ thuật. Ai no Corrida đã thay đổi cách nhìn nhận về việc thể hiện tình dục trên màn ảnh, chứng minh rằng nó có thể là một phương tiện mạnh mẽ để khám phá tâm lý, phê phán xã hội và đặt ra những câu hỏi triết học sâu sắc. Nó mở đường cho những cuộc thảo luận quan trọng về tự do sáng tạo, ranh giới đạo đức và quyền của nghệ sĩ được thể hiện những chủ đề cấm kỵ.
Di sản của Ai no Corrida nằm ở chính sự gây tranh cãi của nó. Bộ phim buộc người xem phải đối mặt với những câu hỏi khó khăn về bản chất của dục vọng, tình yêu, quyền lực và sự hủy diệt. Liệu đây là một kiệt tác nghệ thuật tiên phong, vượt qua giới hạn của thời đại, hay chỉ đơn thuần là một tác phẩm khiêu dâm trá hình? Câu trả lời có lẽ không bao giờ có thể thống nhất, và nó phụ thuộc vào cách mỗi cá nhân tiếp cận và diễn giải bộ phim, cũng như cách chúng ta đối diện với những khía cạnh phức tạp và đôi khi đáng sợ của chính bản thân mình. Dù yêu hay ghét, không thể phủ nhận Ai no Corrida là một dấu mốc không thể xóa nhòa trong lịch sử điện ảnh, một minh chứng mãnh liệt cho sức mạnh và sự nguy hiểm tiềm tàng của đam mê khi nó được đẩy đến cực hạn.