Trung Tâm Kiểm Nghiệm An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm: Vai Trò Thiết Yếu Bảo Vệ Sức Khỏe Người Tiêu Dùng

Trong bối cảnh thị trường thực phẩm ngày càng đa dạng và phức tạp, việc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm là một vấn đề cấp bách và luôn nhận được sự quan tâm hàng đầu từ cộng đồng, các nhà sản xuất, kinh doanh và cơ quan quản lý nhà nước. Sự hiện diện và hoạt động hiệu quả của các Trung Tâm Kiểm Nghiệm An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm đóng vai trò như “tuyến phòng thủ” quan trọng, giúp xác định và ngăn chặn các nguy cơ tiềm ẩn từ thực phẩm, bảo vệ sức khỏe cho người tiêu dùng và góp phần xây dựng niềm tin vào chuỗi cung ứng thực phẩm. Các trung tâm này không chỉ thực hiện các xét nghiệm, phân tích phức tạp mà còn tham gia vào quá trình đánh giá, giám sát và tư vấn, trở thành cánh tay đắc lực cho các cơ quan quản lý trong việc kiểm soát chất lượng thực phẩm từ nông trại đến bàn ăn. Một trong những đơn vị đầu ngành, uy tín nhất tại Việt Nam trong lĩnh vực này chính là Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia, một ví dụ điển hình cho vai trò và chức năng của một trung tâm kiểm nghiệm hàng đầu. Bài viết này sẽ đi sâu vào tìm hiểu nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức và tầm quan trọng của các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm, lấy Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia làm trung tâm để minh họa rõ nét những đóng góp thiết yếu của họ đối với xã hội.

Tầm Quan Trọng Của Các Trung Tâm Kiểm Nghiệm An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm Trong Đời Sống Hiện Đại

An toàn thực phẩm là nền tảng của sức khỏe cộng đồng. Thực phẩm không an toàn có thể gây ra các bệnh cấp tính (ngộ độc thực phẩm) hoặc mạn tính (do tích lũy chất độc hại), ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và thậm chí là tính mạng con người. Trong chuỗi sản xuất và cung ứng thực phẩm hiện đại, từ khâu nuôi trồng, chế biến, đóng gói, bảo quản đến phân phối, luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ô nhiễm: hóa chất độc hại (thuốc trừ sâu, kháng sinh, kim loại nặng), vi sinh vật gây bệnh (E. coli, Salmonella, Listeria), phụ gia thực phẩm vượt quá giới hạn cho phép, hoặc các yếu tố vật lý khác.

Các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm ra đời chính là để giải quyết các vấn đề này. Họ là nơi trang bị hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại và đội ngũ chuyên gia có trình độ cao để thực hiện các phân tích khoa học, chính xác, khách quan. Vai trò của họ bao gồm:

• Phát hiện nguy cơ: Xác định sự hiện diện của các tác nhân gây hại trong thực phẩm mà mắt thường không thể thấy được.
• Đánh giá sự tuân thủ: Kiểm tra xem sản phẩm thực phẩm có đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quốc tế hay không.
• Hỗ trợ quản lý nhà nước: Cung cấp dữ liệu khoa học làm cơ sở cho việc xây dựng chính sách, ban hành quy định, và thực hiện các hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát thị trường.
• Bảo vệ người tiêu dùng: Giúp người tiêu dùng yên tâm hơn khi lựa chọn sản phẩm nhờ vào các chứng nhận chất lượng, kết quả kiểm nghiệm được công khai hoặc gián tiếp thông qua hoạt động kiểm soát của nhà nước.
• Hỗ trợ doanh nghiệp: Giúp doanh nghiệp kiểm soát chất lượng nguyên liệu đầu vào, quá trình sản xuất và sản phẩm đầu ra, xây dựng uy tín thương hiệu và mở rộng thị trường.

Nếu không có các trung tâm kiểm nghiệm này, việc kiểm soát an toàn thực phẩm sẽ trở nên vô cùng khó khăn, tạo điều kiện cho thực phẩm kém chất lượng, không an toàn tràn lan trên thị trường, đe dọa sức khỏe của hàng triệu người.

Sự Phát Triển Của Hoạt Động Kiểm Nghiệm An Toàn Thực Phẩm Tại Việt Nam

Lịch sử của hoạt động kiểm nghiệm an toàn thực phẩm tại Việt Nam gắn liền với quá trình phát triển kinh tế xã hội và sự nhận thức ngày càng cao về tầm quan trọng của sức khỏe cộng đồng. Trong những giai đoạn đầu, công tác kiểm tra chủ yếu mang tính cảm quan và dựa vào các phương pháp đơn giản. Khi công nghiệp thực phẩm phát triển, các nguy cơ trở nên đa dạng và phức tạp hơn (ví dụ: tồn dư hóa chất nông nghiệp, ô nhiễm vi sinh vật, sử dụng phụ gia trái phép), đòi hỏi phải có các phương pháp phân tích khoa học chính xác hơn.

Sự ra đời của các văn bản pháp luật về an toàn thực phẩm và việc thành lập các cơ quan chuyên trách cấp quốc gia và địa phương đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng. Các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm được thành lập và trang bị dần các thiết bị hiện đại, nâng cao năng lực phân tích để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Việc hội nhập quốc tế cũng thúc đẩy Việt Nam áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc tế (như ISO 17025 cho phòng thử nghiệm) và hài hòa hóa các quy định trong nước với thông lệ quốc tế.

Ngày nay, mạng lưới các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm tại Việt Nam đã được xây dựng tương đối hoàn chỉnh, bao gồm các viện kiểm nghiệm tuyến trung ương (như Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia), các trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) hoặc trung tâm y tế dự phòng cấp tỉnh có chức năng kiểm nghiệm, và các phòng thử nghiệm được công nhận thuộc các đơn vị nghiên cứu, trường đại học hoặc doanh nghiệp tư nhân. Sự phát triển này thể hiện sự nỗ lực không ngừng của Việt Nam trong việc kiểm soát và đảm bảo an toàn thực phẩm cho người dân.

Chi Tiết Về Nhiệm Vụ Của Trung Tâm Kiểm Nghiệm An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm Tiêu Biểu (Dựa trên Viện Kiểm nghiệm Quốc gia)

Lấy Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia làm ví dụ, chúng ta có thể thấy rõ bức tranh toàn diện về các nhiệm vụ cốt lõi của một trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm hàng đầu. Theo Quy chế tổ chức và hoạt động, các nhiệm vụ chính bao gồm:

• Thử nghiệm và đánh giá sự phù hợp: Đây là nhiệm vụ trọng tâm. Viện thực hiện các phép thử trên nhiều loại mẫu thực phẩm, nguyên liệu, phụ gia, chất hỗ trợ chế biến, dụng cụ tiếp xúc với thực phẩm. Các phép thử này nhằm xác định xem các mẫu có tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN), tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) và các quy định pháp luật liên quan hay không. Phạm vi thử nghiệm rất rộng, bao gồm các chỉ tiêu về vi sinh vật, hóa lý, tồn dư hóa chất, độc tố tự nhiên, phụ gia, kim loại nặng, các yếu tố vật lý, v.v.
• Kiểm nghiệm nguyên nhân ngộ độc và bệnh truyền qua thực phẩm: Khi xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm hoặc các trường hợp nghi ngờ bệnh lây truyền qua thực phẩm, Viện có vai trò quan trọng trong việc tiếp nhận mẫu, phân tích để xác định tác nhân gây bệnh (vi khuẩn, virus, nấm mốc, độc tố, hóa chất…) và nguồn gốc gây ngộ độc, từ đó giúp cơ quan chức năng đưa ra các biện pháp xử lý và phòng ngừa kịp thời.
• Kiểm nghiệm, đánh giá, chứng nhận tính an toàn của chất hóa học và sinh học: Viện thực hiện đánh giá mức độ an toàn của các loại hóa chất hoặc chế phẩm sinh học được sử dụng trong các khâu của chuỗi thực phẩm, đảm bảo chúng không gây hại khi sử dụng đúng liều lượng và mục đích.
• Kiểm nghiệm các chỉ tiêu khó, phức tạp: Với hệ thống trang thiết bị hiện đại và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, Viện có khả năng phân tích các chỉ tiêu đòi hỏi kỹ thuật cao, các phương pháp phức tạp mà các phòng thử nghiệm tuyến dưới hoặc địa phương chưa đủ năng lực thực hiện.
• Thực hiện kiểm nghiệm kiểm chứng và giải quyết tranh chấp: Trong trường hợp có sự khác biệt về kết quả giữa các phòng thử nghiệm hoặc khi có khiếu nại, tranh chấp về chất lượng an toàn thực phẩm, Viện có thể được chỉ định thực hiện kiểm nghiệm lại (kiểm chứng) để đưa ra kết quả cuối cùng, làm cơ sở pháp lý để giải quyết vấn đề.
• Kiểm nghiệm mẫu thanh tra, kiểm tra, giám sát: Viện tiếp nhận và phân tích các mẫu thực phẩm được cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm lấy trên thị trường hoặc tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh để đánh giá mức độ tuân thủ quy định.
• Kiểm tra nhà nước đối với sản phẩm nhập khẩu: Theo chỉ định của cơ quan có thẩm quyền, Viện thực hiện kiểm tra chất lượng an toàn thực phẩm đối với các lô hàng nhập khẩu, đảm bảo chỉ những sản phẩm đạt yêu cầu mới được phép lưu hành tại Việt Nam.
• Giám định, chứng nhận sản phẩm: Thực hiện các dịch vụ giám định, chứng nhận hợp chuẩn (phù hợp với tiêu chuẩn) hoặc hợp quy (phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật bắt buộc) theo yêu cầu của các cơ quan quản lý hoặc doanh nghiệp.
• Thẩm định, kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị: Đảm bảo độ chính xác và tin cậy của các thiết bị, dụng cụ được sử dụng trong lĩnh vực kiểm nghiệm và sản xuất thực phẩm thông qua hoạt động thẩm định, kiểm định, hiệu chuẩn.
• Thiết lập, cung cấp vật liệu chuẩn: Phát triển và cung cấp các vật liệu chuẩn (chuẩn tham chiếu, mẫu chuẩn, mẫu thử nghiệm đồng nhất) giúp các phòng thử nghiệm khác kiểm soát chất lượng phép đo, nâng cao độ tin cậy của kết quả kiểm nghiệm trên toàn quốc.
• Giám sát chất lượng an toàn thực phẩm: Tham gia vào các chương trình giám sát quốc gia về an toàn thực phẩm, thu thập dữ liệu về mức độ ô nhiễm hoặc sự hiện diện của các tác nhân nguy hại trên diện rộng để đánh giá tình hình chung và đưa ra cảnh báo.

Chuyên gia tại trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm thực hiện phân tích mẫu thực phẩm

Những nhiệm vụ đa dạng này cho thấy vai trò không thể thiếu của một trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm như Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia trong việc xây dựng và duy trì một hệ thống an toàn thực phẩm vững chắc, từ cấp độ vĩ mô (hỗ trợ quản lý nhà nước, xây dựng chính sách) đến cấp độ vi mô (phân tích từng mẫu cụ thể, giải quyết tranh chấp).

Cơ Cấu Tổ Chức Của Một Trung Tâm Kiểm Nghiệm An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm Tiêu Biểu (Dựa trên Viện Kiểm nghiệm Quốc gia)

Để thực hiện được khối lượng công việc đồ sộ và đa dạng nêu trên, một trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm cần có một cơ cấu tổ chức chặt chẽ, khoa học, phân chia rõ ràng các chức năng và chuyên môn. Cấu trúc của Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia là một ví dụ điển hình:

• Các phòng chức năng: Đây là bộ phận hành chính và hỗ trợ, đảm bảo hoạt động thông suốt của toàn bộ Viện. Các phòng như Tổ chức – Hành chính (quản lý nhân sự, văn thư, hậu cần), Kế hoạch, Vật tư và Công nghệ thông tin (xây dựng kế hoạch, quản lý thiết bị, ứng dụng công nghệ), Tài chính – Kế toán (quản lý ngân sách, chi tiêu), Khoa học, Đào tạo và Hợp tác quốc tế (quản lý nghiên cứu khoa học, đào tạo chuyên môn, hợp tác quốc tế), và đặc biệt là Phòng Kiểm tra nhà nước về thực phẩm nhập khẩu (phụ trách các thủ tục và phối hợp kiểm nghiệm hàng nhập khẩu) đều đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành bộ máy.
• Các khoa chuyên môn: Đây là “trái tim” của trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm, nơi trực tiếp thực hiện các hoạt động phân tích, thử nghiệm. Việc phân chia thành các khoa chuyên môn cho phép tập trung sâu vào từng lĩnh vực cụ thể, nâng cao năng lực và độ chính xác. Ví dụ:
  • Khoa Vi sinh và biến đổi gen: Chuyên phân tích các chỉ tiêu về vi khuẩn, virus, nấm men, nấm mốc gây bệnh hoặc chỉ điểm vệ sinh, cũng như phát hiện các sản phẩm có sử dụng công nghệ biến đổi gen (GMO).
  • Khoa Đảm bảo chất lượng: Phụ trách việc xây dựng và duy trì hệ thống quản lý chất lượng theo các tiêu chuẩn như ISO 17025, đảm bảo kết quả kiểm nghiệm luôn tin cậy và chính xác.
  • Khoa Dinh dưỡng và phụ gia thực phẩm: Phân tích thành phần dinh dưỡng của thực phẩm và kiểm tra việc sử dụng phụ gia thực phẩm có đúng loại, đúng liều lượng theo quy định hay không.
  • Khoa Độc học và dị nguyên: Nghiên cứu và phân tích các chất độc hại (như độc tố vi nấm, độc tố tự nhiên) và các dị nguyên (chất gây dị ứng) có trong thực phẩm.
  • Khoa Nghiên cứu và phát triển: Thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học, phát triển các phương pháp kiểm nghiệm mới, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn.
  • Khoa Tồn dư và ô nhiễm hóa chất: Chuyên phân tích các chất tồn dư trong thực phẩm như thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, kháng sinh, các chất ô nhiễm từ môi trường hoặc quá trình chế biến.
  • Khoa Kim loại và vi khoáng: Phân tích hàm lượng các nguyên tố kim loại (như chì, thủy ngân, asen) và các vi khoáng cần thiết (sắt, kẽm, canxi…) trong thực phẩm.
  • Khoa Động thực vật thực nghiệm: Hỗ trợ các nghiên cứu cần đến mô hình động vật hoặc thực vật.
• Trung tâm Dịch vụ khoa học kỹ thuật: Cung cấp các dịch vụ kỹ thuật liên quan đến kiểm nghiệm, có thể bao gồm cả dịch vụ tư vấn, đào tạo hoặc thực hiện các dự án đặc thù.
• Tạp chí Kiểm nghiệm và an toàn thực phẩm: Là cơ quan ngôn luận khoa học, công bố các kết quả nghiên cứu, các phương pháp kiểm nghiệm mới, chia sẻ kiến thức chuyên môn, góp phần nâng cao trình độ cho các nhà khoa học và kỹ thuật viên trong ngành.

Sự phân bổ này cho thấy sự chuyên môn hóa cao trong từng lĩnh vực, đồng thời đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận hành chính và chuyên môn để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ của trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm cấp quốc gia.

Đội Ngũ Lãnh Đạo và Chuyên Gia Tại Các Trung Tâm Kiểm Nghiệm

Bộ máy lãnh đạo đứng đầu trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm như Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia bao gồm Viện trưởng và các Phó Viện trưởng (không quá 03 Phó Viện trưởng). Họ là những người chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ Y tế và trước pháp luật về toàn bộ hoạt động của Viện. Viện trưởng là người đứng đầu, điều hành chung, trong khi các Phó Viện trưởng hỗ trợ, phụ trách các lĩnh vực công tác cụ thể. Sự chỉ đạo của đội ngũ lãnh đạo có vai trò quyết định đến hiệu quả hoạt động, định hướng phát triển và duy trì uy tín của Viện.

Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nhất làm nên năng lực và uy tín của một trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm chính là đội ngũ chuyên gia và kỹ thuật viên. Họ là những người trực tiếp thực hiện các công việc phân tích phức tạp trong phòng thí nghiệm. Đội ngũ này thường bao gồm các nhà khoa học (có trình độ từ đại học đến tiến sĩ) chuyên ngành hóa học, sinh học, vi sinh, công nghệ thực phẩm, y tế công cộng, và các kỹ thuật viên được đào tạo bài bản về các phương pháp phân tích, vận hành thiết bị.

Năng lực của đội ngũ chuyên gia được thể hiện qua:

• Kiến thức chuyên sâu: Hiểu biết sâu sắc về các quy chuẩn, tiêu chuẩn, các loại chất gây ô nhiễm, cơ chế gây bệnh, và các phương pháp phân tích hiện đại.
• Kỹ năng thực hành: Thành thạo các kỹ thuật lấy mẫu, chuẩn bị mẫu, vận hành thiết bị phân tích (sắc ký lỏng/khí khối phổ (LC/GC-MS), quang phổ hấp thụ nguyên tử (AAS), PCR real-time…), diễn giải kết quả.
• Tính khách quan, trung thực: Đảm bảo kết quả phân tích là chính xác, không bị chi phối bởi các yếu tố bên ngoài.
• Tham gia nghiên cứu khoa học: Góp phần phát triển các phương pháp mới, giải quyết các vấn đề phức tạp phát sinh trong thực tiễn.

Sự kết hợp giữa sự lãnh đạo hiệu quả và đội ngũ chuyên môn vững vàng là yếu tố then chốt giúp các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, mang lại những kết quả phân tích tin cậy, đóng góp vào công tác đảm bảo an toàn thực phẩm quốc gia.

Lợi Ích Của Việc Sử Dụng Dịch Vụ Kiểm Nghiệm An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm

Đối với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm, việc chủ động sử dụng dịch vụ của trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

• Kiểm soát chất lượng đầu vào và đầu ra: Đảm bảo nguyên liệu không chứa chất độc hại và sản phẩm cuối cùng đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn trước khi đưa ra thị trường. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro thu hồi sản phẩm, xử phạt hành chính và thiệt hại về uy tín.
• Tuân thủ pháp luật: Đáp ứng các yêu cầu bắt buộc về kiểm nghiệm định kỳ theo quy định của nhà nước đối với từng loại sản phẩm.
• Xây dựng niềm tin với khách hàng và đối tác: Các kết quả kiểm nghiệm hoặc chứng nhận từ một trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm uy tín là bằng chứng khách quan về chất lượng sản phẩm, giúp doanh nghiệp tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng và các đối tác kinh doanh, đặc biệt quan trọng khi xuất khẩu.
• Cải tiến quy trình sản xuất: Kết quả kiểm nghiệm có thể giúp doanh nghiệp phát hiện các điểm yếu trong quy trình sản xuất, chế biến hoặc bảo quản, từ đó có biện pháp khắc phục và cải tiến để nâng cao chất lượng và an toàn.
• Nâng cao năng lực cạnh tranh: Sản phẩm đạt chuẩn an toàn là một lợi thế cạnh tranh lớn trên thị trường đầy khốc liệt.

Đối với người tiêu dùng, dù không trực tiếp gửi mẫu đi kiểm nghiệm hàng ngày, nhưng sự hoạt động hiệu quả của các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm mang lại sự an tâm. Các kết quả kiểm nghiệm được sử dụng để cơ quan quản lý giám sát thị trường, cảnh báo về các sản phẩm không an toàn, và xử lý vi phạm. Điều này tạo ra một môi trường thực phẩm an toàn hơn cho mọi người.

Chọn Lựa Trung Tâm Kiểm Nghiệm Uy Tín: Cần Lưu Ý Điều Gì?

Khi doanh nghiệp hoặc cá nhân có nhu cầu kiểm nghiệm an toàn thực phẩm, việc lựa chọn một trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm uy tín là vô cùng quan trọng để đảm bảo kết quả chính xác và được công nhận. Dưới đây là một số yếu tố cần lưu ý:

• Chứng nhận/Công nhận: Ưu tiên các phòng thử nghiệm đã được công nhận đạt chuẩn ISO/IEC 17025 (yêu cầu chung về năng lực của phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn). Đây là chứng nhận quốc tế về năng lực kỹ thuật và hệ thống quản lý, đảm bảo phòng thử nghiệm hoạt động một cách bài bản và cho kết quả tin cậy.
• Phạm vi được công nhận: Kiểm tra xem phòng thử nghiệm đó có được công nhận để thực hiện các chỉ tiêu phân tích cụ thể mà bạn cần hay không (ví dụ: kiểm vi sinh vật, kiểm tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trên rau quả, kiểm kim loại nặng trong hải sản…). Phạm vi này được ghi rõ trong quyết định công nhận của cơ quan chức năng.
• Thiết bị và công nghệ: Một trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm uy tín cần được trang bị các thiết bị phân tích hiện đại, có độ nhạy và độ chính xác cao, phù hợp với các phương pháp thử nghiệm tiên tiến.
• Năng lực chuyên môn của đội ngũ: Đội ngũ nhân viên cần có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm dày dặn và thường xuyên được đào tạo để cập nhật kiến thức và kỹ năng mới.
• Quy trình lấy mẫu và thử nghiệm: Tìm hiểu về quy trình lấy mẫu (nếu cần), tiếp nhận mẫu, bảo quản mẫu và thực hiện thử nghiệm. Một quy trình khoa học, chặt chẽ sẽ đảm bảo tính đại diện và nguyên vẹn của mẫu, từ đó cho kết quả chính xác.
• Thời gian trả kết quả và chi phí: So sánh thời gian trả kết quả và chi phí dịch vụ giữa các đơn vị khác nhau để lựa chọn phù hợp với nhu cầu và ngân sách.
• Sự công nhận của cơ quan nhà nước: Đối với các mục đích pháp lý (ví dụ: công bố sản phẩm, kiểm tra nhà nước), cần chọn các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm đã được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (như Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương) chỉ định hoặc thừa nhận năng lực cho các chỉ tiêu tương ứng.

Lựa chọn đúng trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm không chỉ giúp doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ pháp lý mà còn là khoản đầu tư hiệu quả để bảo vệ thương hiệu và sự phát triển bền vững.

Kết Luận

Các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm, với Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia là một ví dụ tiêu biểu ở cấp độ quốc gia, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và an toàn của thực phẩm tại Việt Nam. Nhiệm vụ của họ không chỉ dừng lại ở việc phân tích mẫu mà còn mở rộng ra các hoạt động đánh giá, giám định, chứng nhận, nghiên cứu khoa học và hỗ trợ công tác quản lý nhà nước. Cơ cấu tổ chức chặt chẽ và đội ngũ chuyên môn cao là nền tảng giúp các trung tâm này hoạt động hiệu quả, cung cấp những kết quả tin cậy.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển không ngừng của công nghệ thực phẩm, vai trò của các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm sẽ ngày càng trở nên thiết yếu. Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, doanh nghiệp và các đơn vị kiểm nghiệm sẽ là chìa khóa để xây dựng một hệ thống an toàn thực phẩm minh bạch, hiệu quả, bảo vệ sức khỏe cho người dân và nâng cao uy tín của thực phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế. Việc đầu tư và nâng cao năng lực cho các trung tâm kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm chính là đầu tư cho sức khỏe cộng đồng và sự phát triển bền vững của đất nước.

Tài liệu tham khảo:

• Quyết định 6065/QĐ-BYT năm 2019 về Quy chế Tổ chức và hoạt động của Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành.