Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trở thành nhiệm vụ cốt lõi, đặc biệt đối với các địa phương giàu truyền thống như Cao Bằng. Các trung tâm văn hóa, thể thao và du lịch đóng vai trò then chốt trong công cuộc này, không chỉ là nơi lưu giữ những giá trị cổ xưa mà còn là động lực thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững. Từ những làn điệu dân ca say đắm lòng người đến các lễ hội truyền thống đặc sắc, mọi di sản đều cần được bảo vệ, trao truyền và giới thiệu rộng rãi đến du khách trong và ngoài nước.
Cao Bằng, vùng đất biên cương hùng vĩ, tự hào sở hữu một kho tàng văn hóa phi vật thể phong phú với nhiều làn điệu dân ca độc đáo như hát Then đàn Tính, Sli Giang, Pựt Lằn, Xà Xá, Dá Hai, Phong Slư, Lượn Cọi. Những giá trị văn hóa này không chỉ là niềm tự hào của đồng bào các dân tộc thiểu số mà còn là tài sản quý báu của quốc gia, cần được gìn giữ và truyền lại cho các thế hệ mai sau. Việc bảo tồn và phát huy những giá trị này đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng từ nhiều cấp, trong đó khu du lịch ở cần thơ và các cơ quan văn hóa địa phương đóng vai trò dẫn dắt quan trọng. Trung tâm Văn hóa và Thông tin du lịch tỉnh Cao Bằng là một ví dụ điển hình cho những nỗ lực ấy, tiên phong trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Lịch Sử và Vai Trò của Trung Tâm Văn Hóa Thể Thao và Du Lịch trong Bảo Tồn Di Sản
Nội dung
Các trung tâm văn hóa, thể thao và du lịch ở Việt Nam ra đời với sứ mệnh kép: vừa là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, vừa là hạt nhân cho sự phát triển du lịch bền vững. Lịch sử hình thành của các trung tâm này gắn liền với quá trình phát triển văn hóa, xã hội của đất nước, đặc biệt là từ sau Đổi Mới khi nhu cầu bảo tồn và khai thác giá trị văn hóa phục vụ du lịch ngày càng được chú trọng. Ban đầu, các trung tâm thường tập trung vào việc tổ chức các hoạt động văn hóa cộng đồng, nhưng dần dần, vai trò của chúng đã được mở rộng để bao gồm cả các hoạt động thể thao và xúc tiến du lịch.
Trung tâm Văn hóa và Thông tin du lịch tỉnh Cao Bằng là một minh chứng sống động cho vai trò đa chiều này. Đơn vị không chỉ thực hiện nhiệm vụ thu thập, lưu trữ, nghiên cứu các làn điệu dân ca, dân vũ cổ truyền mà còn chủ động xây dựng các kế hoạch hành động cụ thể. Điều này được thể hiện rõ nét qua việc triển khai Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Dự án này tập trung vào việc thành lập các Câu lạc bộ (CLB) hát Then đàn Tính, hát dân ca tại những địa phương có tiềm năng phát triển du lịch, như xóm Bản Um (xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình), xóm Bản Giốc (xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh) và xóm Bản Giuồng (xã Tiên Thành, huyện Quảng Hòa). Mục tiêu không chỉ là bảo tồn mà còn là tạo ra một không gian sống động để các giá trị văn hóa được thực hành và lan tỏa trong cộng đồng.
Phát Triển Văn Hóa Ẩm Thực và Trải Nghiệm Du Lịch Độc Đáo
Mặc dù bài viết gốc không đi sâu vào khía cạnh ẩm thực, nhưng không thể phủ nhận rằng văn hóa ẩm thực là một phần không thể tách rời của bản sắc văn hóa và có vai trò quan trọng trong việc thu hút du khách. Các Trung Tâm Văn Hóa Thể Thao Và Du Lịch thường đóng vai trò giới thiệu và quảng bá những món ăn đặc trưng của vùng miền. Chẳng hạn, du khách đến Cao Bằng có thể không chỉ được thưởng thức những làn điệu Then, điệu Tính mà còn có cơ hội khám phá các món ăn truyền thống của người Tày, Nùng như Phở chua, Bánh cuốn Cao Bằng, Xôi trám, Lạp xường… Các món ăn này không chỉ là hương vị mà còn là câu chuyện về văn hóa, phong tục, tập quán của người dân địa phương.

Chương trình ra mắt Câu lạc bộ hát Then đàn Tính, hát dân ca tại xóm Bản Giốc, xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh, Cao Bằng.
Những trải nghiệm du lịch tại các trung tâm văn hóa không chỉ dừng lại ở việc chiêm ngưỡng mà còn là sự hòa mình vào không gian sống động của văn hóa bản địa. Du khách có thể tham gia các buổi tập luyện hát Then, học cách đánh đàn Tính, hay tham gia các lễ hội truyền thống để hiểu sâu sắc hơn về đời sống tinh thần của đồng bào. Điều này tạo nên sự khác biệt rõ rệt so với các loại hình du lịch thông thường và giúp du khách có những kỷ niệm đáng nhớ. Những địa điểm du lịch văn hóa như vậy góp phần làm phong phú thêm lựa chọn cho du khách, tương tự như những tour du lịch miền tây của vietravel mang đến trải nghiệm sông nước và văn hóa miệt vườn.
Thách Thức và Thuận Lợi Trong Việc Xây Dựng Câu Lạc Bộ Văn Hóa
Quá trình hình thành và phát triển các CLB văn hóa dân gian không phải lúc nào cũng thuận lợi. Những thách thức thường gặp bao gồm việc hội viên còn hạn chế trong việc sử dụng đạo cụ, đặc biệt là đàn Tính, đòi hỏi thời gian và sự kiên trì trong tập luyện. Thời gian luyện tập cơ bản không tập trung do hội viên còn phải dành thời gian cho công việc sản xuất, sinh hoạt gia đình cũng là một rào cản. Tuy nhiên, bất chấp những khó khăn đó, việc triển khai các CLB này đã nhận được sự quan tâm và ủng hộ mạnh mẽ từ cấp ủy, chính quyền địa phương, các hộ gia đình và người uy tín ở cơ sở. Sự đồng hành và động viên kịp thời là động lực lớn cho các “chiến sĩ văn hóa” – những người không quản ngại đường xá, thời tiết, ngày đêm miệt mài truyền dạy các điệu Then, tiếng Tính, những làn điệu dân ca, dân vũ cho bà con nhân dân.

Đồng chí Triệu Thị Thu Hằng – Giám đốc Trung tâm Văn hóa và Thông tin du lịch tỉnh báo cáo tóm tắt quá trình thành lập CLB hát Then đàn Tính, hát dân ca tại xóm Bản Um (huyện Nguyên Bình).
Hội viên các CLB cũng thể hiện ý thức cao trong việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc và phát triển du lịch địa phương. Tinh thần hăng say và nhiệt tình của các thành viên đã tạo nên một không khí luyện tập sôi nổi, giúp vượt qua mọi trở ngại. Điều này không chỉ giúp duy trì và phát triển các loại hình nghệ thuật truyền thống mà còn tạo ra những sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn du khách. Sự thành công của các CLB này là minh chứng cho thấy sự kết hợp giữa ý chí cộng đồng và sự hỗ trợ từ các trung tâm văn hóa là chìa khóa để bảo tồn di sản. Để tìm hiểu thêm về các điểm đến khác, bạn có thể tham khảo địa điểm du lịch ở kiên giang.
Phát Huy Giá Trị Văn Hóa Để Nâng Tầm Du Lịch
Công tác bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, đặc biệt là thông qua các hoạt động của trung tâm văn hóa thể thao và du lịch, có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển du lịch tỉnh Cao Bằng nói chung và tại các địa phương nói riêng. Du lịch văn hóa đang ngày càng trở thành xu hướng được nhiều du khách ưa chuộng, bởi nó mang lại những trải nghiệm chân thực, sâu sắc về văn hóa và con người. Cùng với việc tham quan, trải nghiệm các khu, điểm du lịch nổi tiếng như Thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao, Hồ Thang Hen, việc hòa mình vào không gian văn hóa độc đáo của các dân tộc sẽ mang đến những ấn tượng khó quên cho mỗi du khách.

Những “chiến sĩ trên mặt trận văn hóa” không quản ngại đường xá, thời tiết để hỗ trợ bà con thành lập các CLB văn hóa.
Việc du khách được trực tiếp nghe hát Then, xem múa, và tham gia vào các hoạt động văn hóa bản địa không chỉ giúp họ hiểu thêm về văn hóa Cao Bằng mà còn góp phần quảng bá hình ảnh một Non nước Cao Bằng tươi đẹp, giàu bản sắc đến bạn bè quốc tế. Những trải nghiệm này không chỉ là giải trí mà còn là một hình thức giáo dục, giúp nâng cao nhận thức về giá trị của di sản văn hóa. Các trung tâm văn hóa thể thao và du lịch chính là cầu nối quan trọng để biến những giá trị văn hóa này thành tài nguyên du lịch, tạo ra sinh kế bền vững cho người dân địa phương và đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

Chương trình văn nghệ ra mắt CLB hát Then đàn Tính, hát dân ca tại xóm Bản Giuồng, xã Tiên Thành, huyện Quảng Hoà.
Sự thành công của các mô hình CLB hát Then đàn Tính, hát dân ca tại Cao Bằng là bài học quý giá về cách một trung tâm văn hóa thể thao và du lịch có thể trở thành hạt nhân phát triển cộng đồng. Đây không chỉ là việc bảo tồn một di sản, mà còn là việc xây dựng một tương lai nơi văn hóa và du lịch cùng nhau thăng hoa, mang lại lợi ích cho cả người dân và du khách. Các địa phương khác có thể học hỏi kinh nghiệm này để phát triển du lịch văn hóa của mình, tạo nên những sản phẩm du lịch độc đáo, mang đậm dấu ấn bản địa. Vai trò của sở du lịch thành phố hà nội cũng tương tự trong việc quản lý và phát triển du lịch tại một thành phố lớn.
Kết Luận
Có thể thấy, vai trò của trung tâm văn hóa thể thao và du lịch trong công cuộc bảo tồn bản sắc văn hóa và phát triển du lịch là không thể phủ nhận. Tại Cao Bằng, Trung tâm Văn hóa và Thông tin du lịch tỉnh đã và đang nỗ lực không ngừng để gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống, đặc biệt là các làn điệu dân ca, dân vũ của các dân tộc thiểu số. Bằng việc thành lập và hỗ trợ các CLB hát Then đàn Tính, hát dân ca, trung tâm đã tạo ra một môi trường sống động để văn hóa được tiếp nối, đồng thời biến những giá trị này thành tài nguyên quý giá cho ngành du lịch. Sự đồng lòng của chính quyền, cộng đồng và các “chiến sĩ văn hóa” chính là chìa khóa cho sự thành công này, hứa hẹn một tương lai tươi sáng cho văn hóa và du lịch Cao Bằng, nơi mỗi du khách đều có thể tìm thấy những trải nghiệm độc đáo, giàu bản sắc.

